Τετάρτη 24 Απριλίου 2024

Πώς «γιορτάζεται» και τί μένει από τον κοσμικό και μόνο εορτασμό του Πάσχα; (Άρθρο)

                         

     Μεγάλες ετοιμασίες για τη μεγαλύτερη γιορτή της Χριστιανοσύνης έχουν προηγηθεί, πολλές μέρες πριν. Ευχάριστη αναμονή, κόκκινα αυγά, κουλούρια, στολισμοί, ασβεστώματα, καθαριότητες, ανταλλαγές δώρων, αναζήτηση για τις καλύτερες λαμπάδες των παιδιών, ψώνια κι άλλα ψώνια και ίσως πολλά ακόμα. Ο εκκλησιασμός, όμως, περιορίζεται και διαρκεί για λίγο και πριν το σχόλασμα της εκκλησίας τη Μεγάλη Πέμπτη το πρωί, ένα «πέρασμα» για «ένα κερί», όπου και πολλοί θα κοινωνήσουν «για το καλό»! Ένα «πέρασμα» πάλι, το ίδιο βιαστικό την ίδια μέρα το βράδυ στην ακολουθία των Αγίων Παθών, μπορεί κι ένα βιαστικό προσκύνημα στον Εσταυρωμένο. Ανάλογο και το «σκηνικό» την Μεγάλη Παρασκευή το πρωί στην ακολουθία της Αποκαθήλωσης, όπως βιαστικό και το προσκύνημα και η συνοδεία στην Περιφορά του Επιταφίου το βράδυ, με πολλή επιφανειακή κατάνυξη και πολύ κουβεντολόι. Και είναι πολλές οι φορές που ακούμε από ανθρώπους του περιβάλλοντός μας, ότι «είναι το ίδιο», αν «περάσουμε» από την εκκλησία κι ανάψουμε ένα κεράκι, «το ίδιο» και αν καθίσουμε και παρακολουθήσουμε όλη την Λειτουργία ή την ακολουθία.
     Οι ετοιμασίες για τη μαγειρίτσα πυρετώδεις το Μεγάλο Σάββατο, το ίδιο πυρετώδεις και οι ετοιμασίες για το ψήσιμο του οβελία από το πρωί της Κυριακής του Πάσχα. Μια πραγματική «φρενίτιδα», για τον κοσμικό και μόνο χαρακτήρα του εορτασμού, δηλαδή. Μα μήπως γενικότερα κοσμικό και μόνο χαρακτήρα δεν έχουμε δώσει και στα μυστήρια της Εκκλησίας, το γάμο και τη βάπτιση;
     Καλά και «υπέρκαλα» όλα αυτά, όπως χαρακτηριστικά έλεγε ο παπάς του χωριού μου, ένας φωτισμένος και πανάξιος λειτουργός του Υψίστου, ο μακαριστός Σωτήρης Κλεπετούνας, αλλά από Πάσχα κενοί. Τρώμε, πίνουμε, διασκεδάζουμε και με όχι λίγες παρεκτροπές κάποιες φορές, όμως τί έχουμε αποκομίσει πνευματικά και τι θα μείνει μέσα μας από αυτόν τον «τύπο» του εορτασμού της μεγαλύτερης γιορτής της Χριστιανοσύνης, αφού όλα γίνονται μακριά από την Εκκλησία; Πόσο επιδιώκουμε να μας αγγίξει ο πνευματικός χαρακτήρας της γιορτής, αφού στην πραγματικότητα καθόλου ή ελάχιστα, έστω, στρεφόμαστε προς αυτόν; Και ποιο είναι το «μεγαλείο», εν τέλει, την ώρα της Ανάστασης; Αμέσως μετά, ή και πριν ακόμα ακουστεί από τον ιερέα το Χριστός Ανέστη  και το «αναστήτω ο Θεός και διεσκορπιστήτωσαν οι εχθροί αυτού», δεν είναι λίγοι εκείνοι που έχουν διασκορπιστεί κιόλας, ως οι εχθροί, είτε να απολαύσουν την μαγειρίτσα, είτε για να κατακλύσουν τις καφετέριες! Σε ελάχιστο χρόνο οι εκκλησίες έχουν αδειάσει και με λιγοστούς εκκλησιαζόμενους ο ιερέας τελεί την απόλυση, περί την 1.30 πρωινή.
     Αξίζει εδώ να παρατεθούν τα λόγια ενός φωτισμένου ιερέα, στο κήρυγμα-έκκλησή του στους εκκλησιαζόμενους την Μεγάλη Παρασκευή το βράδυ:
     […]Αδελφοί μου, σε κάθε Θεία Λειτουργία γιορτάζουμε την Ανάσταση, γιορτάζουμε το Χριστό. Ερχόμαστε στην εκκλησία, ανάβουμε το κερί μας, φέρνουμε το πρόσφορό μας, προσευχόμαστε[…]. Κάτι ανάλογο μπορεί να κάνουμε και σε  κάποιον γείτονά μας ή φίλο μας ή συγγενή μας: Τον επισκεπτόμαστε πολύ συχνά στο σπίτι του, ζητάμε τη βοήθειά του, τον βοηθάμε κι εμείς, του δείχνουμε την αγάπη μας, τον στηρίζουμε στα δύσκολά του και δεχόμαστε και τη δική του στήριξη[…] Η μεγαλύτερη γιορτή του Χριστού μας, όμως, είναι η Ανάσταση και, για φανταστείτε, πώς θα νοιώσει ο Χριστός μας αν δεν έρθουμε στην πρώτη και μεγαλύτερη αυτή γιορτή Του; Άσχημα θα νοιώσει, όπως άσχημα θα νοιώσει και ο συγγενής μας ή ο γείτονάς μας που, ενώ συχνά τον επισκεπτόμαστε, θα τον περιφρονήσουμε και δεν θα τον επισκεφθούμε να του ευχηθούμε την ημέρα που γιορτάζει[...]. Το Πάσχα μας τότε θα είναι “κενόν”, με “ε” Χριστιανοί μου, και όχι “καινόν” με “αι”*[…].
     Έκκληση, λοιπόν, να μην απομακρυνόμαστε από το «Πάσχα των Ελλήνων», με τα πολύ έντονα θρησκευτικά συναισθήματα χαρμολύπης και τη λαμπρή παράδοση της Φυλής μας! Και όσο για τον κοσμικό χαρακτήρα της μεγάλης γιορτής, θα τον νοιώσουμε και θα τον απολαύσουμε και θα τον μοιραστούμε με τους δικούς μας ανθρώπους πολύ περισσότερο και πολύ καλύτερα, αν την ψυχή μας έχει πλημυρίσει ο θρησκευτικός χαρακτήρας και τα θρησκευτικά συναισθήματα.
     ΚΑΛΗ ΜΕΓΑΛΗ ΕΒΔΟΜΑΔΑ - ΚΑΛΗ ΚΑΤΑΝΥΞΗ - ΚΑΛΗ ΑΝΑΣΤΑΣΗ - ΚΑΛΟ ΠΑΣΧΑ!
     Πάσχα «καινόν» και όχι Πάσχα «κενόν»*!
---------------------------------------------------
* Η διαφορά της λέξης με «ε» και «αι»: Κενός=άδειος, καινός= καινούργιος.

Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 25.4.2024

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου