Πέμπτη 19 Μαΐου 2022

Ένας απογευματινός περίπατος στον αρχαιολογικό χώρο της Ακροπόλεως και η ιστορία της σημαίας του ιερού μνημείου


     Δεν χρειάστηκε μεγάλη προεργασία. Με τρία-τέσσερα τηλεφωνήματα «στήθηκε» η επταμελής συντροφιά για την επίσκεψη-περίπατο στο παγκόσμιο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς, στον αρχαιολογικό χώρο της Ακροπόλεως των Αθηνών. Την προγραμματίσαμε να πραγματοποιηθεί την Παγκόσμια Ημέρα Μουσείων (18 Μαΐου), που η είσοδος και στο χώρο ήταν ελεύθερη.
     Με τα απαραίτητα εφόδια, όπως μπουκάλι με νερό, αθλητικά παπούτσια, γυαλιά και καπέλα για τον ήλιο, συγκεντρωθήκαμε το απόγευμα της ημέρας στην έξοδο του Μετρό στο σταθμό «Ακρόπολις». Με πολλή καλή διάθεση, κάποια αστεία, καλοπροαίρετα πειράγματα και φιλοφρονήσεις για το ντύσιμο του καθενός, αρχίσαμε ν’ ανηφορίζουμε, ρωτώντας ο ένας τον άλλον πόσες φορές έχει επισκεφθεί το χώρο. Όντας γνωστό ότι τέτοιες εξορμήσεις είναι αδυναμία όλων μας, τα «νούμερα» που ακούστηκαν δεν αποτελούσαν έκπληξη: Δέκα, δώδεκα, δεκάξι, με τον Παναγιώτη να κατέχει το «ρεκόρ» όλων μας, πάνω από είκοσι φορές, και έχοντας «χάσει το λογαριασμό»!
     Αφού προμηθευθήκαμε το εισιτήριο με την ένδειξη «είσοδος δωρεάν» και το επιδείξαμε στον έλεγχο, αρχίσαμε να απολαμβάνουμε οπτικά την χωρίς ίχνος νέφους αιθαλομίχλης Αθήνα. Το βλέμμα μας, από λίγα μέτρα μπροστά μας, έφτανε χωρίς εμπόδια προς κάθε σημείο του ορίζοντα της Πεντέλης, του Υμηττού, της Πάρνηθας. Τα μεγάλα καράβια στον Αργοσαρωνικό, άλλα ξεκίναγαν το ταξίδι τους προς το Αιγαίο κι άλλα επέστρεφαν. Μέχρι κι αν απλώναμε το χέρι μας, νομίζαμε ότι θα «πιάναμε» και την Αίγινα! Το απαλό βοριαδάκι είχε γίνει ο καλύτερος σύμμαχός μας!
     Συνεχίζοντας ν’ ανηφορίζουμε, γνώριμα μεν από προηγούμενες επισκέψεις, αξιοθαύμαστα δε όπως και την πρώτη φορά που τα αντικρύσαμε τα μαρμάρινα μνημεία μάς προκαλούσαν το «αισθητήριο όργανο της οράσεως», διαβάζοντας τις επιγραφές τους  και σχολιάζοντας πάντα με θαυμασμό. Φωτογραφηθήκαμε σε κάμποσα σημεία, δίνοντας ιδιαίτερη βαρύτητα μπροστά στο Ερεχθείο με τις Καρυάτιδες, αλλά από κάποια απόσταση, γιατί δεν επιτρεπόταν να πλησιάσουμε. Εκεί αναλογιστήκαμε και τον πόνο της ξενιτεμένης Καρυάτιδας, θύμα κι αυτή της βίαιης απαγωγής του Έλγιν, αλλά και τον πόνο των αδελφών της που την περιμένουν στο μουσείο, έχοντας τη θέση της κενή-έτοιμη να την υποδεχθούν.
     Αφού περπατήσαμε-περιηγηθήκαμε σε όλη, σχεδόν, την έκταση του χώρου, φτάσαμε στην υπερυψωμένη στρογγυλή πλατεία, όπου στο κέντρο της και σε μεγάλου ύψους ιστό κυματίζει η γαλανόλευκη. Έχοντας εξασφαλίσει από εκεί ένα αρκετά μεγάλο οπτικό πεδίο προς τον ιερό και ιστορικό χώρο, με ικανοποίηση και ευχάριστα συναισθήματα διαπιστώσαμε ότι πραγματικά είχε «γεμίσει» κόσμο! Το ανοιξιάτικο απόγευμα, αλλά και η «δωρεάν είσοδος» είχαν κάνει το θαύμα τους!
     Ο ήλιος έγερνε προς τη δύση του, βάφοντας με τις δικές του χρυσές πινελιές τα λίγα σύννεφα που τον καληνύχτιζαν από τον ορίζοντα. Η προτροπή του μεγαλύτερου της παρέας μας να πάρουμε «σιγά-σιγά» το δρόμο της επιστροφής, δεν μπορώ να πω ότι άρεσε σε κανέναν μας, αφού κανείς μας δεν ήθελε να τελειώσει εκείνη η ξεχωριστή, η «μαγική» στιγμή, όπως την χαρακτήρισε η Σταυρούλα. Όμως, μια σκέψη μου πέρασε από το μυαλό και, κάνοντας δυο βήματα, απευθύνθηκα στον κοντινότερο φύλακα:
-  Θα γίνει υποστολή της Σημαίας;
-  Ναι, την ώρα της δύσης του ηλίου…
-  Με άγημα του στρατού;
-  Ναι…, μου απάντησε στην «δευτερολογία» του.
     Δεν είχα λόγους να σκεφτώ τίποτα άλλο και απευθύνθηκα στην υπόλοιπη εξαμελή παρέα μου:
-  Δεν έχουμε να πάμε πουθενά! Θα έρθει άγημα του στρατού, μουσική μπάντα και θα γίνει υποστολή της σημαίας με ανάκρουση του εθνικού ύμνου!
     Κοιταχτήκαμε όλοι και το πατριωτικό συναίσθημα «λαμπάδιασε» μέσα μας! Όλοι συμφώνησαν μαζί μου: «Δεν έχουμε να πάμε πουθενά»!
 
Η ατυχία μας
 
     Και ενώ όλοι κοιτάζαμε μια τα ρολόγια μας, μια τον ήλιο που σε λίγο θα μας καληνύχτιζε, μια την άκρη του δρόμου να δούμε το άγημα και τη μπάντα που θα ερχόταν, συνέβη κάτι που μας άφησε εμβρόντητους: Οι φύλακες, άλλοι με σφυρίχτρες που σφύριζαν κι άλλοι με κουδούνια που κράταγαν στα χέρια τους και τα χτυπούσαν, σαν τον επιστάτη του σχολείο όταν τελειώνει το διάλειμμα, μας ενημέρωναν ότι «σε πέντε λεπτά η Ακρόπολη κλείνει»!
     Απευθύνθηκα στη νεαρή και ευπαρουσίαστη φύλακα που είχε έρθει κοντά μας, προτρέποντάς μας ευγενικά να φύγουμε:
-  Μα… Δεν θα γίνει υποστολή της σημαίας;…
-  Ναι, σε λίγο…
-  Μα κι εμείς γι’ αυτό «στηθήκαμε» εδώ. Θα μας το «χαλάσεις»;
-  Λυπάμαι, αλλά η Ακρόπολη κλείνει…
-  Δεν μπορεί να γίνει μια εξαίρεση;… (χαριτολογώντας).
     Η νεαρή φύλακας χαμογέλασε, λέγοντάς μου:
-  Οχτώ ακριβώς κλείνουμε. Αν έρθετε χειμώνα, που η δύση του ηλίου είναι πολύ πιο νωρίς και η Ακρόπολη κλείνει μετά την υποστολή, δεν θα σας ζητήσουμε να φύγετε. Τώρα κι εμείς θα φύγουμε…
     Με κατεβασμένο το κεφάλι και με αργά βήματα πήραμε το δρόμο της επιστροφής. Κατηφορίζοντας εμείς, το άγημα του στρατού με τη μουσική μπάντα ανέβαιναν. Κοιταχτήκαμε και υποσχεθήκαμε για μια ακόμα επίσκεψη το χειμώνα.
 
Λίγα πληροφοριακά στοιχεία…
 
     Σε ιστορικούς χώρους μείζονος σημασίας, η γαλανόλευκη κυματίζει από τη ανατολή μέχρι τη δύση του ηλίου. Η έπαρσή της και η υποστολή της γίνεται με ειδικό τελετουργικό, που διέπεται από αυστηρούς κανόνες σεβασμού στο σύμβολο και πειθαρχίας των συμμετεχόντων. Συγκεκριμένα: Άγημα του στρατού  (ή του πολεμικού ναυτικού ή της αεροπορίας ή και μικτό) μεταβαίνει σε παράταξη και με «βήμα» στο χώρο, συνοδευόμενο από μουσική μπάντα. Σε στάση «παρουσιάστε» οι ένοπλοι και απόλυτης προσοχής οι άοπλοι, παιανίζεται το εμβατήριο της σημαίας και ο εθνικός ύμνος, ενώ ταυτόχρονα γίνεται η έπαρση ή η υποστολή της, ο δε επικεφαλής του αγήματος χαιρετάει στρατιωτικά.
     Το άγημα που αποδίδει τιμές παραμένει σε στάση προσοχής, μέχρι τα δύο εντεταλμένα άτομα του διενεργούν τη υποστολή «τυλίξουν» με συντονισμένες κινήσεις το σύμβολο, οπότε δίνεται η εντολή μετακίνησης της φρουράς (του αγήματος) από τον επικεφαλής, πάντα με τους προβλεπόμενους κανόνες. Σε όλο αυτό το χρονικό διάστημα, περαστικοί ή παρευρισκόμενοι πολίτες στο χώρο, παραμένουν σε στάση προσοχής και με κατεύθυνση προς τη σημαία. Αν στο κοινό παρευρίσκονται και ένστολοι, αυτοί αποδίδουν τιμές δια του χαιρετισμού, από όποιο σημείο και απόσταση βρίσκονται και έχουν οπτικό πεδίο στο χώρο της τελετής.
     Προσωπικά δεν γνωρίζω αν αυτό τηρείται όπως και παλαιότερα, καθημερινά και σε όλους τους μείζονος σημασίας  ιστορικούς χώρους, όμως η «χαλάρωση» και η μη έπαρση της σημαίας στα σχολεία κάθε πρωί, θεωρούμε ότι είναι πολύ κακή «επένδυση» στους νέους και στην πατρίδα του αύριο.
 
Σύντομη αναφορά στην ιστορία της σημαίας της Ακροπόλεως
 
     Η Αθήνα απελευθερώθηκε από του τούρκους στις 31 Μαρτίου του 1833. Ο τελευταίος τούρκος φρούραρχος παρέδωσε την πόλη στον Βαυαρό υπολοχαγό Χριστόφορο Νέζερ, πρώτο φρούραρχο της ελεύθερης Αθήνας. Αν και οι Βαυαροί εκπροσωπούσαν το νέο Ελληνικό Βασίλειο, δεν διακατέχονταν από ιδιαίτερα Ελληνικά πατριωτικά συναισθήματα κι έτσι δεν σκέφτηκαν ότι όφειλαν να υψώσουν την Ελληνική σημαία στην Ακρόπολη. Ένα Χιώτης καπετάνιος, γνωστός ως «καπετάν Δημήτρης», νοιώθοντας την ανάγκη αυτή, κατέβηκε στο πλοίο του στον Πειραιά, πήρε από αυτό την ελληνική σημαία και επιστρέφοντας στον ιερό βράχο άρχισε να παρακαλεί τους Βαυαρούς να του επιτρέψουν να την υψώσει εκεί. Ο Νέζερ βρήκε δικαιολογημένο το αίτημα του Χιώτη καπετάνιου και, πράγματι ο ίδιος ο «καπετάν Δημήτρης» ύψωσε τη σημαία του πλοίου του στον Παρθενώνα, ενώ ο γιος του που στέκονταν δίπλα του φώναζε «Ζήτω η Ελλάς»!
    Το ιερό αυτό σύμβολο της πατρίδας μας υπεστάλη τον Απρίλιο του 1941 και στη θέση του ανέβηκε η γερμανική σβάστικα, με την κατάληψη της πόλης από τους νέους κατακτητές της, τους γερμανούς. Την νύχτα της 30ής Μαΐου του ίδιου έτους, οι πατριώτες Απόστολος Σάντας και Μανώλης Γλέζος, με μια καθ’ όλα ηρωική τους επιχείρηση κατέβασαν τη σημαία του κατακτητή και ύψωσαν τη γαλανόλευκη στην Ακρόπολη, προκαλώντας μεγάλη αναστάτωση στον εισβολέα. Όμως, «τα πολλά λόγια είναι φτώχια» και καλύτερα θα ήταν να παρακολουθήσετε το βίντεο της εκπομπής της σειράς «αλάτι και πιπέρι» (1982), του αξέχαστου Φρέντυ Γερμανού ΕΔΩ. Αξίζει! Πιστέψτε με! Θα μάθετε πολλά που, ίσως, δεν γνωρίζετε, ιδίως οι νεότεροι! 

Οι Ήρωες Μανώλης Γλέζος και Απόστολος Σάντας
σε νεότερη και μεγαλύτερη ηλικία
Μια μεταλλική πλάκα στο χώρο γράφει την ιστορία...

----------------------------------------------
Πηγές, εικόνες: Διαδίκτυο.
 
Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 19.5.2022

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου