Τετάρτη 8 Μαΐου 2019

Ο Ιερός Ναός 
του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στο Λειβάρτζι
και η ομώνυμη συνοικία («αϊ-Γιάννης»):
Σύντομο αφιέρωμα

Η είσοδος και το καμπαναριό του ναού
του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου

     Τιμώντας τη μνήμη του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου και Ευαγγελιστού, που εορτάζουμε δύο φορές το χρόνο (8 Μαΐου και 26 Σεπτέμβρη), αποτίουμε φόρον τιμής και στο μακαριστό εφημέριο του χωριού μας, τον π. Σωτήριο Κλεπετούνα, που για πέντε δεκαετίες διακόνησε άξια το ποίμνιό του. Με ιδιαίτερα θαυμαστό τρόπο ο «παπα-Σωτήρης» αγωνίστηκε να συντηρηθούν το μοναστήρι και οι δώδεκα εκκλησίες και ξωκλήσια που στολίζουν το χωριό, αφήνοντας στις νεότερες γενιές πλούσια θρησκευτική και πολιτιστική κληρονομιά.
     Αντί άλλου άρθρου, λοιπόν, για τον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, στη συνοικία Άγιος Ιωάννης («Αϊ-Γιάννης»), στο Λειβάρτζι, παραθέτουμε το κείμενο που ευρίσκεται σε κορνίζα δεξιά της εισόδου του ναού, εσωτερικά:

«ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΘΕΟΛΟΓΟΥ ΛΕΙΒΑΡΤΖΙΟΥ

     Αληθώς ο ναός ούτος, εξ ού και η ονομασία της συνοικίας, είναι ο Παρθενών του Λειβαρτζίου με τα έξοχα σκαλίσματα και τας λαμπράς εικόνας του τέμπλου.
Ούτος εκτίσθη το 1831 (Αυγούστου 5), αποτεφρωθείς δε εκ τυχαίας πυρκαϊάς ανωκοδομήθη το 1873. Εις τα 1882 εγένετο το ωραίον τέμπλον μετά της αμπέλου, επιμελεία του εκ της συνοικίας ταύτης Ιατρού κ. Παναγιώτου Μπρίμη, αντί δαπάνης 2000 δραχμών, με τεχνίτας Ηπειρώτας.
     Το 1857 ανηγέρθη το περίφημον κωδωνοστάσιον με εκλεκτάς πέτρας, μεταφερομένας πέραν του διασέλου, τη ευλαβεία των τότε γυναικών. Εις τα 1898 ηγοράσθη ο μέγας Κώδων αντί δραχμών 520, το δε 1964 με εισφορά των ενοριτών εγένετο η περιστροφική κλίμακα (σκάλα), αξίας 4000 δραχμών και εις τα 1966 ηλλάγη η εκ πλακών στέγη δι’ ευρωπαϊκών κεράμων, δαπάναις της εν Η.Π.Α. ευρισκομένης εκ Λειβαρτζίου καταγομένης κ. Τασίας Λούβαρη, το γένος Σωκράτους Θούα, εις μνήμην του συζύγου της Ανέστη.
     Ευλαβών αφιερωτών εικόνων ονόματα αναγράφονται: Αντ. και Χαραλάμπους Μεϊντάνη, αδελφών Χρήστου και Γεωργίου Γιαννακόπουλων, Γεωργίου Σακελαροπούλου, Ανδρέου Πονήρη, Θεοδώρας Κ. Παπαμικρού, Χαραλάμπους Μασούρα, Χρήστου Σοφιανοπούλου, Τασίας Μανωλοπούλου, Αναστασίου Θούα ή Τασάνη κομίσαντος εξ Αμερικής τον Εσταυρωμένον, Ευθυμίου Αβραμιάδου Μοναχού, Ανδρέου Βασιλοπούλου, Νικολάου Νταερέ και Δημητρίου Νταερέ το Ιερόν και Άγιον Ευαγγέλιον.
Το παρόν εγράφη την 26ην Σεπτεμβρίου 1966.
Ο Εφημέριος Λειβαρτζίου
ΣΩΤΗΡΙΟΣ ΙΩΑΝΝΟΥ ΚΛΕΠΕΤΟΥΝΑΣ ΙΕΡΕΥΣ»
(Με σφραγίδα και υπογραφή)

     Να αναφερθεί δε συμπληρωματικά, πως μία από τις μεταγενέστερες του παραπάνω κειμένου προσφορές στο ναό, είναι και τα στασίδια, από τον ίδιο τον ιερέα και την πρεσβυτέρα Θεοδώρα, το 1997.

Ο μακαριστός «παπα-Σωτήρης»

Λίγα λόγια για τη συνοικία

     Ο ιερός ναός του αγίου Ιωάννου του Θεολόγου γιορτάζει στις 8 Μάη και στις 26 Σεπτέμβρη και μαζί του γιορτάζει όχι μόνο η συνοικία, που έχει τον άγιο ως προστάτη της και μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα ενοριακό ναό, αλλά και όλο το χωριό. Προσκυνητές έρχονται ακόμα και από τα γύρω χωριά, με πολλή πίστη και ευλάβεια, κρατώντας τα τάματά τους.

Η συνοικία «αϊ-Γιάννης» στο Λειβάρτζι

     Τα σπίτια του μαχαλά είναι ορθάνοιχτα και μετά το σχόλασμα της εκκλησίας κανείς δεν φεύγει, χωρίς τη Λειβαρτζινή-Αϊ-Γιαννίτικη φιλοξενία. Είναι μια συνήθεια - «νόμος» για κάθε μαχαλά και κάθε χωριό της επαρχίας μας και μας φέρνει στο νου το φαγοπότι και το γλέντι με τα ταβούλια από σπίτι σε σπίτι, μέχρι και τη άλλη μέρα, στη γιορτή του αγίου του χωριού κάποια χρόνια πριν.
     «Μπαλκόνι» του χωριού έχουν πει το Αϊ-Γιαννίτικο καταράχι, και απόλυτα δικαιολογημένα, αφού από εκεί η θέα, τόσο βόρεια και βορειοανατολικά, όσο ανατολικά και νοτιοανατολικά είναι φανταστική! Τα ανοιξιάτικα και τα καλοκαιρινά απογεύματα βγαίνουν πολλοί κάτοικοι της συνοικίας στο καταράχι και απολαμβάνουν τη δροσιά, τα καταπράσινα δάση μας, τους άλλους μαχαλάδες, τα βουνά γύρω, το απέραντο γαλάζιο του ουρανού, την αστροφεγγιά και την πανσέληνο τη νύχτα.
     Στο καταράχι αυτό γράφηκε ένα από τα πολύ γνωστά προεπαναστατικά γεγονότα του 1821 στη χώρα μας: Η εκτέλεση ενός ή δύο «σπαχήδων» (τούρκων εισπρακτόρων του χαρατσίου) από τον Ξαντάκη Τομαρά, που, ερχόμενοι από τα πίσω χωριά, κατηφόριζαν στο Αϊ-Γιαννίτικο Καταράχι με ύβρεις και απειλές κατά των Λειβαρτζινών αν δεν είχαν να πληρώσουν το χαράτσι. (Οι ιστορικοί Τρικούπης και ο Καρατζάς αναφέρουν για δύο «σπαΐδες»).

Μνημείο-μάρτυρας ιστορίας!
  
   Στη συνοικία Περιτσαίοι υπήρχε ο πύργος του Ξαντάκη Τομαρά, στον οποίο κατοικούσε ο ίδιος. Σύμφωνα με μαρτυρίες γερόντων, καταγόταν από την περιοχή του Τόμαρου της Ηπείρου, όπως δηλώνει και το όνομά του. Παρενθετικά να σημειωθεί, σύμφωνα με τα λεγόμενα των παππούδων μας πάντα, πως μια μεγάλη έκταση κοντά στο μοναστήρι μας, στην Αγία Τριάδα, ήταν δικό του αμπέλι, που και σήμερα εκεί ο τόπος έχει την ονομασία «τομαραίικο αμπέλι».
     Στη δεκαετία του 1970 ο Σύλλογος, Λειβαρτζινών της Αθήνας ανήγειρε μνημείο – «μάρτυρα» στο Αϊ-Γιαννίτικο Καταράχι (μαρμάρινη στήλη), το οποίο όμως λίγα χρόνια μετά καταστράφηκε. «Επανήλθε» ο Σύλλογος και στη δεκαετία του 1990 τοποθέτησε νέο. Με τη φροντίδα της γνήσιας Λειβαρζινής και κατοίκου της συνοικίας Ντίνας Αλιβίζου,  τοποθετήθηκε και σημαία δίπλα ακριβώς από τη μαρμάρινη στήλη, που κυματίζει υπερήφανα από τότε, μέρα και νύχτα στο «μπαλκόνι» του χωριού, «βροντοφωνάζοντας» την ιστορία! Το μνημείο, η σημαία και το εικονοστάσι του Αγίου Ιωάννου μας καλωσορίζουν ανεβαίνοντας, και πριν φτάσουμε στα πρώτα σπίτια της συνοικίας.

Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 8.5.2019

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου