Τα «ανεπιτήρητα»
ζώα σήμερα
και τα «μαρτίνια»
μια άλλης εποχής
Πρόσφατα μου μαγνήτισε το βλέμμα ένα άρθρο στον Τύπο, με τίτλο «ψάχνουν τσοπάνο
για τα ανεπιτήρητα». Σύμφωνα με αυτό, μεγάλος δήμος της Ηπείρου αναζητεί τσοπάνη για τα ανεπιτήρητα ζώα, τα οποία «δεν… γνωρίζουν τον κώδικα οδικής
κυκλοφορίας» και πέφτουν θέματα τροχαίων ατυχημάτων, αλλά έχουν κινδυνεύσει και
άνθρωποι. Ο τοπικός δήμος, γράφει το άρθρο, ζητά την κατάθεση προσφορών από
ενδιαφερόμενους, επίσημος διαγωνισμός δηλαδή, ώστε να βάλει τέλος στην
ασυδοσία που επικρατεί εδώ και χρόνια. Ο ανάδοχος που θα επιλεγεί, θα
εξασφαλίσει έναν αρκετά ικανοποιητικό μισθό, ανάλογο με τον αριθμό των ανεπιτήρητων
ζώων που θα περισυλλέξει και θα αναλάβει να φροντίζει.
Διαβάζοντας αυτά, θυμήθηκα τι γινόταν στο
χωριό μου μέχρι και τη δεκαετία του 1970: Κάθε νοικοκύρης που είχε ένα-δυο
μανάρια («μαρτίνια» στην τοπική «διάλεκτο»), για να μην τα έχει περιορισμένα
στο χώρο ενός μικρού στάβλου, τα παρέδιδε κάθε απόγευμα στον τσοπάνη, που με
ιδιωτική και προφορική συμφωνία με τον κάθε ενδιαφερόμενο είχε αναλάβει αυτή
την αποστολή.
Ο συγκεκριμένος τσοπάνης δεν είχε δικό του
κοπάδι και με αυτό τον τρόπο εξασφάλιζε μέρος της παραγωγής (γάλα, κρέας, μαλλί)
ή αμοιβή σε μετρητά. Η διαδικασία παράδοσης από τους ιδιοκτήτες στον τσοπάνη ήταν
η εξής: Το απόγευμα χτύπαγε ο ίδιος την καμπάνα και οι ιδιοκτήτες των ζώων τα
πήγαιναν στο προκαθορισμένο σημείο. Μαζευόταν, έτσι, ένα μεγάλο κοπάδι από
γίδια και πρόβατα, που έβοσκε στα βουνά, μέχρι
αργά το βράδυ, οπότε επέστρεφαν στο χωριό και τα παραλάμβαναν πάλι από το ίδιο
σημείο οι ιδιοκτήτες τους. Όπως και τα οργανωμένα κοπάδια, είχαν και αυτά τα
κουδούνια τους, τον ήχο των οποίων γνώριζε καθένας στο ζωντανό του και μπορούσε
να εντοπίσει πού είναι!
Παρ' όλο που τα ζώα εκείνης της εποχής δεν μπορούν να χαρακτηριστούν ανεπιτήρητα ή αδέσποτα, εν τούτοις όμως έχουν κάποιες ομοιότητες με τα σημερινά ανεπιτήρητα, όπως καταγράφονται στο άρθρο. «Σιωπηλές» κι ανθρώπινες δραστηριότητες της
καθημερινότητος άλλων εποχών, στη σημερινή μορφή τους επιλαμβάνονται οι τοπικές
αυτοδιοικήσεις και σίγουρα αυτό δεν είναι προς κατηγορίαν! Και καλό θα είναι να παραδειγματιστούν κι άλλοι δήμοι προς αυτή την κατεύθυνση...
Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 5.7.2020
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου