Βιβλιοπαρουσίαση:

«Τη μέρα που στέρεψε ο Λάδωνας

Η Ψυχοκόρη»

Μυθιστόρημα της Χρύσας Λυκούδη

Εκδόσεις «ΩΚΕΑΝΟΣ», 2019

     Θέλεις η διαδικτυακή φιλία, θέλεις οι κοινοί φίλοι με τη συγγραφέα, θέλεις ο τίτλος του βιβλίου,  θέλεις η περιέργεια και το ενδιαφέρον που με  «κέντρισαν» από την αρχή, (ποτάμι του τόπου μου ο «δαφνοστεφανωμένος πρίγκηπας», ο  Λάδωνας), με έκαναν να το αναζητήσω στο βιβλιοπωλείο, από την πρώτη στιγμή που έμαθα για την κυκλοφορία του.

     Με το που το είδα να το βγάζει ο βιβλιοπώλης από το ράφι για να μου το παραδώσει, περισσότερο μπορώ να πω ότι προβληματίστηκα, παρά ενθουσιάστηκα: Ο μεγάλος του όγκος, σκέφθηκα, εφτακόσιες σελίδες(!), δεν διαβάζονται εύκολα, τη στιγμή που σε περιμένουν κι ένα σωρό άλλες παρόμοιες και μη ενασχολήσεις. «Το ξεκινάω και βλέπουμε», ήταν η αμέσως επόμενη σκέψη μου...

     Όταν όμως ένα βιβλίο σε κερδίζει από τις πρώτες του σελίδες, από τις πρώτες παραγράφους, τα πράγματα είναι διαφορετικά! Με ενθουσίασαν πολύ, πάρα πολύ, ο τρόπος γραφής της συγγραφέως, η λογοτεχνική της δεινότητα, η επάρκεια/υπερεπάρκεια στο χάρισμα να περιγράφει και να ζωντανεύει τέλειες εικόνες μπροστά στα μάτια του αναγνώστη, μαζί με ένα σωρό άλλα καλολογικά στοιχεία, χαρακτηριστικά που τον  κρατάνε δέσμιο μέχρι την τελευταία σελίδα!

     «Τη μέρα που στέρεψε ο Λάδωνας», λοιπόν!  Ένα πόνημα ξεχωριστό, που βρίθει λαογραφία και παράδοση! Που μας ξαναφέρνει πολλές δεκαετίες πίσω και ξαναζωντανεύει μια άλλη εποχή στο «βουνίσιο χωριό», στη Λυκούργια Καλαβρύτων και στη γύρω περιοχή. Μια μεγάλη πνευματική δημιουργία, με σεβασμό στις παραδοσιακές μας Αξίες!

     Πρωταγωνίστρια η Αιμιλία (Λία), ένα κοριτσάκι χωριού του κάμπου, που δόθηκε για υιοθεσία (ως «ψυχοκόρη») από τη μητέρα της στην εξαδέλφη της στο «βουνίσιο χωριό». Συμπρωταγωνιστές οι συγγενείς της και οι απλοϊκοί κάτοικοι του χωριού, με τους οποίους εύκολα ενσωματώθηκε και έλαβε πολλά εχέγγυα  για τη ζωή της. Από εκείνη τη μικρή ηλικία ξεχώρισε ως «παιδί θαύμα», για να κατακτήσει μεγαλώνοντας ύπατα αξιώματα της ιατρικής επιστήμης, να ταχθεί στην προσφορά για το συνάνθρωπο και να γίνει μια σωστή οικογενειάρχης. Οι πολλές και δυσάρεστες εκπλήξεις, που ήλθαν σαν «Κύκλωπες» και «Λαιστριγόνες» στην ευαίσθητη αυτή ηλικία της, μάλλον χαλύβδωσαν την προσωπικότητά της, παρά της στάθηκαν εμπόδιο.

     Είναι πολλές οι φορές που ο αναγνώστης καρδιοχτυπά διαβάζοντας το βιβλίο για την εξέλιξη και την έκβαση της πλοκής, όπως είναι πολλές και οι φορές που βιάζεται να τελειώσει τις δουλειές του και να γυρίσει σπίτι να συνεχίσει το διάβασμα! Το συγκινησιακό φορτίο είναι μεγάλο και η συνάντηση μαζί του είναι συχνή. Η ταύτιση με τους ήρωες και τα γεγονότα του μυθιστορήματος δεδομένη, ειδικά αν ο αναγνώστης έχει βιώματα παιδικής ηλικίας από ορεινή περιοχή.

     Το «θαύμα» και τις πιθανές εικασίες  τις οποίες απέδωσαν οι ντόπιοι στο ανεξήγητο φαινόμενο που στέρεψε το ποτάμι, θα έλεγε κανείς ότι θυμίζουν τη διάβαση του Μωυσή και των Ισραηλιτών στην Ερυθρά Θάλασσα! Ούτε και τότε υπήρξε κάποιο θύμα εξ αιτίας του αδάμαστου υδάτινου στοιχείου, ούτε και τώρα στο μυθιστόρημα της κ. Χρύσας Λυκούδη, στο «βουνίσιο χωριό»! Αντίθετα, το θαύμα ήταν σωτήριο και δεν κινδύνευσαν άνθρωποι και ζωντανά στη Λυκούργια, ενώ η Αιμιλία (Λία) θα ήταν το πρώτο τραγικό θύμα, αν η ροή του συνεχιζόταν κι ας ήταν ήρεμη, σαν λάδι, απ’ όπου και το όνομα του ποταμού κατά μία εκδοχή.

     Στο μυθιστόρημα κυριαρχούν οι χαρακτήρες των ανθρώπων, τα ήθη και τα έθιμά τους, ο τρόπος επιβίωσής τους σε εποχές που η σημερινή ποιότητα ζωής ήταν άγνωστη. Τότε που «οι άνθρωποι ήταν δοσμένοι ο ένας στον άλλον», «τότε που φλογίζονταν για τα ιδανικά της πατρίδας» και τότε που «καρφωμένοι χωρίς τη θέλησή τους στα πρέπει, δέχονταν τη μοίρα τους» και «κράταγαν ισορροπίες». Τότε όμως είχαν και πηγαίο το κέφι και τη διάθεση, κάτι που σήμερα σε εποχές ευημερίας δεν είναι δεδομένο. Χαρακτηριστική πάντα και η αταλάντευτη προσήλωσή τους στα πιστεύω τους, στις δοξασίες τους, στις δεισιδαιμονίες, στις προλήψεις, σε κάθε τι που ο κόσμος δεν ήταν/δεν είναι ακόμα σε θέση να ερμηνεύσει και πολλά άλλα ακόμα που χαρακτηρίζουν μικρές-κλειστές κοινωνίες και μάλιστα σε καιρούς που η επικοινωνία/επαφή με τα αστικά κέντρα ήταν δύσκολη. Και, φυσικά, δεν λείπουν οι με ξεχωριστή χάρη λέξεις και οι μικρές φράσεις της ντοπιολαλιάς, ειδικά σους διαλόγους, όπως και στην Παπαδιαμάντεια λογοτεχνία. Δεν λείπουν ακόμα ούτε και τα ονόματα γειτονικών χωριών και τοπωνυμίων.

     Αξίζει, όμως, να παρατεθούν στη σύντομη αυτή βιβλιοπαρουσίαση δύο μικρά/αντιπροσωπευτικά τέτοια λογοτεχνικά θησαυρίσματα του έργου:

     […]Ο Λάδωνας, ο μοναχικός της πρίγκιπας, άρχισε μια μελωδία ουράνια, μυσταγωγική, λες κι έπαιζαν σουραύλια. Όλα τα πετούμενα και οι γύρω ήχοι σίγησαν στο άκουσμά του. Τα κοτσύφια μαγεμένα βολεύτηκαν καλύτερα στα κλαδιά. Η Λία αισθάνθηκε ένα περίεργο ρίγος, βέβαιη ότι τραγουδούσε μόνο γι’ αυτήν. Την καλωσόριζε! Την καλούσε σύντροφο στη μοναξιά του. Άλλο να σε χαϊδεύουν ιτιές και πλατάνια κι άλλο δυο μάτια να φεγγοβολούν και μια καρδιά να λαχταρά να σε αγγίξει. Μελαγχολικός αλλά και μεγαλειώδης στη μοναδικότητά του, ένοιωσε την αγάπη της και ταράχτηκαν τα σωθικά του.[…]     

***

     […]Σαν συναντήθηκαν οι ματιές τους, κλεφτές και γρήγορες, αλαφιάστηκε σαν ελαφίνα μπροστά σε κυνηγό. Στα μάτια του πρόφτασε να δει τη σπίθα του έρωτα που άναψε πυρκαγιά, τους τύλιξε στις φλόγες, περάν φωτιά τα έλατα και οι δρυς, απλώθηκε πάνω στις κορφές των βουνών και έφτασε μέχρι το Λάδωνα. Από τη δύναμη της φωτιάς και του σεισμού άρχισαν να χτυπάνε καμπάνες, τέτοια θαύματα κάνει ο έρωτας[…]

     Δεν θα παραλείψω, τέλος, να συγχαρώ από καρδιάς την καταξιωμένη από το πρώτο της κιόλας μυθιστόρημά της συγγραφέα, να της ευχηθώ να γνωρίσει πολλά και μεγάλα ταξίδια το αξιολογότατο πόνημά της, να την ευχαριστήσω για το πολύ όμορφο αυτό ταξίδι και να της εκφράσω την επιθυμία να διαβάσουμε σύντομα και το επόμενο έργο της!

Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 11.7.2019

( Σύντομο βιογραφικό δείτε  εδώ )