(Σύντομο αφιέρωμα στον σεμνό - πρώτο Μαραθωνοδρόμο των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων)
 |
Ο Σπύρος Λούης με παραδοσιακή Ελληνική ενδυμασία,
απαθανατισμένος από τον Γερμανό Άλμπερτ Μάγιερ, τον φωτογράφο των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896. |
Ο Σπύρος Λούης ήταν ο πρώτος Έλληνας
Ολυμπιονίκης Μαραθωνίου Δρόμου και εθνικός ήρωας, κατά την αναβίωση των σύγχρονων Ολυμπιακών αγώνων. Γεννήθηκε στο Μαρούσι, στις 12 Ιανουαρίου
του 1873 και καταγόταν από φτωχή αγροτική οικογένεια. Ο πατέρας του ήταν
νερουλάς και ο Σπύρος τον βοηθούσε στη μεταφορα (κουβάλημα) του νερού.
Όταν αποφασίστηκε η αναβίωση των
Ολυμπιακών Αγώνων, το 1894, άρχισαν οι προετοιμασίες για την πρώτη διοργάνωση
στην Αθήνα. Ο Γάλλος, Μισέλ Μπρεάλ, εμπνεόμενος και τιμώντας τον άθλο του
αγγελιοφόρου Ευκλή να αναγγείλει την νίκη των Αθηναίων στη μάχη του
Μαραθώνα, πρότεινε να προστεθεί στα αγωνίσματα και ο Μαραθώνιος Δρόμος, άθλημα
που δεν είχε διεξαχθεί ποτέ μέχρι τότε.
Στην Ελλάδα εκδηλώθηκε μεγάλος
ενθουσιασμός για το νέο άθλημα και αποφασίστηκε να οργανωθούν προκαταρκτικοί
αγώνες για τους Έλληνες αθλητές που θα ήθελαν να δηλώσουν συμμετοχή.
Διοργανωτής των προκαταρκτικών αυτών αγώνων ήταν ο συνταγματάρχης του στρατού
Παπαδιαμαντόπουλος και χρειάστηκε η μεσολάβησή του να πείσει τον παλιό
στρατιώτη του Σπύρο Λούη να δηλώσει συμμετοχή, αφού ποτέ δεν είχε ξεχάσει την
αντοχή του στο τρέξιμο και στις μεγάλες αποστάσεις, όταν υπηρετούσε τη θητεία
του. Ο πρώτος προκαταρκτικός διοργανώθηκε το μήνα Μάρτη, που ήταν συγχρόνως και
ο πρώτος Μαραθώνιος αγώνας. Ο Λούης δεν πήρε μέρος στον πρώτο, αλλά στον
δεύτερο προκαταρτικό, δύο εβδομάδες αργότερα.
Κατά τη διεξαγωγή του επίσημου αγώνα, τη
μεγάλη σωματική κόπωση του Έλληνα αθλητή Σπύρου Λούη ανακούφισε ένα ποτηράκι
κρασί στο ύψος του Πικερμίου, κερασμένο από κάποιον ταβερνιάρη της περιοχής!
Στο στάδιο, η ατμόσφαιρα ήταν τεταμένη, επειδή ένας αγγελιοφόρος με ποδήλατο
είχε βιαστεί να φέρει την είδηση ότι προηγείτο Αυστραλός αθλητής. Ξαφνικά
έφτασε και δεύτερος αγγελιοφόρος, που τον είχε στείλει κάποιος αστυνόμος, μόλις
ο Λούης μπήκε μπροστά και ανήγγειλε ότι πρώτος στον αγώνα δρόμου ήταν Έλληνας!
Οι χιλιάδες θεατές άρχισαν να πανηγυρίζουν ξέφρενα και να φωνάζουν ρυθμικά:
«Έλλην, Έλλην»!
Ο Λούης μπήκε στο στάδιο, όπου τον
υποδέχτηκε ο λαός μαζί με δυο πρίγκιπες, τον αργότερα διάδοχο του θρόνου
Κωνσταντίνο και τον πρίγκιπα Γεώργιο. Τον κέρναγαν διάφορα ποτά και του
πρόσφεραν δώρα. Πολλοί του έταζαν από κοσμήματα, ως δωρεάν ξύρισμα στο κουρείο
τους για πάντα! Κανείς δεν ξέρει αν πήρε κάποια από αυτά τα δώρα ο
Ολυμπιονίκης. Ο βασιλιάς Γεώργιος τον ρώτησε τι δώρο θα ήθελε να του κάνει, και
εκείνος του απάντησε :
«Ένα γαϊδουράκι να με βοηθάει να κουβαλάω
το νερό»!
Ήταν 29 Μαρτίου του 1896.
Ο Λούης έτρεξε τον μαραθώνιο σε χρόνο 2
ώρες, 58 λεπτά και 50 δεύτερα. Μετά τους Ολυμπιακούς, γύρισε στις καθημερινές
του ασχολίες και δεν πήρε μέρος σε κανέναν άλλο αγώνα δρόμου. Έζησε μια ζωή
ήρεμη, εργαζόμενος ως αγρότης, και αργότερα ως τοπικός αστυνομικός.
Το 1926 κατηγορήθηκε για πλαστογράφηση
στρατιωτικών εγγράφων και φυλακίσθηκε, για να αθωωθεί ένα χρόνο μετά. Φυσικά, η
υπόθεση προκάλεσε πολύ σάλο.
Την τελευταία δημόσια εμφάνισή του έκανε σαράντα χρόνια αργότερα, σε μεγάλη ηλικία, όταν προσκλήθηκε τιμητικά από τους διοργανωτές των θερινών Ολυμπιακών
Αγώνων του 1936, που διεξήχθησαν στο Βερολίνο. Εκεί πήρε μέρος στην τελετή
έναρξης, παρελαύνοντας με φουστανέλα πίσω από τον Έλληνα σημαιοφόρο και
κρατώντας ένα κλαδί ελιάς στο δεξί του χέρι. Μετά την παρέλαση, προσέφερε το κλαδί ελιάς στον Αδόλφο Χίτλερ. Ίσως να ήξερε ότι ήταν το πιο ειρωνικό δώρο που θα μπορούσε να δώσει κανείς στο γερμανό ηγέτη.
 |
| Ο Σπύρος Λούης προσφέρει κλάδο ελιάς στον Αδόλφο Χίτλερ! |
Το ασημένιο κύπελο που απενεμήθη
στον Ολυμπιονίκη Σπύρο Λούη στους πρώτους σύγχρονους Ολυμπιακούς αγώνες,
αγοράστηκε και εκτίθεται στο Ίδρυμα Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος, σε δημοπρασία που έγινε
στο Λονδίνο, έναντι του χρηματικού ποσού των 654.913, με τιμή εκκίνησης τα
140.000 ευρώ. Σε ανακοίνωση του Ιδρύματος, που αγόρασε το μετάλλιο, αναφέρεται
μεταξύ άλλων:
[…]Το Ίδρυμα θα μοιραστεί το
κύπελλο με τον ελληνικό λαό, εκθέτοντάς το μόνιμα στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα
Σταύρος Νιάρχος[…]Το γεγονός ότι η οικογένεια του Σπύρου Λούη κατάφερε να
διατηρήσει το κύπελλο για παραπάνω από έναν αιώνα, ο οποίος χαρακτηρίστηκε από
ταραχώδη γεγονότα, πολυάριθμους πολέμους, καθώς και την Κατοχή της Ελλάδας,
συμβολίζει τη σημασία που αποδίδουν οι Έλληνες στην αρχαία κληρονομιά τους και
τους Ολυμπιακούς Αγώνες».
 |
| Το ασημένιο μετάλλιο του Ολυμπιονίκη Σπύρου Λούη εκτίθεται στο Ίδρυμα Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος |
Ο
Εθνικός Ήρωας Σπύρος Λούης πέθανε λίγους μήνες πριν από την Ιταλική εισβολή
στην Ελλάδα (26 Μαρτίου 1940). Πολλές αθλητικές λέσχες στη χώρα μας και στο εξωτερικό έχουν το
όνομά του, όπως το κύριο στάδιο στο Ολυμπιακό Αθλητικό Κέντρο Αθήνας, στον τόπο
διεξαγωγής των θερινών Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, καθώς επίσης και η λεωφόρος
που περνά απέξω. Στο Μόναχο, το όνομά του φέρει η λεωφόρος
«Spiridon-Louis-Ring», που περνάει από το εκεί Ολυμπιακό πάρκο.
Μετά τη νίκη του στο Μαραθώνιο το 1896, η
παροιμιώδης έκφραση «έγινε Λούης» λέγεται για κάποιον που «εξαφανίζεται» τρέχοντας γρήγορα.
Ο ασήμαντος μέχρι εκείνη τη στιγμή Σπύρος
Λούης, σήκωσε πολύ ψηλά την Ελλάδα! Μια Ελλάδα, που ένα μεγάλο «κομμάτι» της ήταν ακόμα υπό τουρκική κατοχή, ενώ το ελεύθερο δεν είχε προλάβει να συνέλθει από τα 400 χρόνια δουλείας. Απέδειξε με τη στάση του και με την εν γένει ζωή του ο πρώτος μεγάλος «αρσιβαρίστας» της νεότερης Ελλάδος το σεβασμό του στον
Ολυμπισμό και σε κάθε τι το ιδεώδες που εκπέμπεται από τη μεγάλη αυτή Αξία και
μας κάνει να στεκόμαστε εκστατικοί στο Αρχαίο Ελληνικό Πνεύμα.
 |
| Ο Εθνικός Ήρωας σε προχωρημένη ηλικία απολαμβάνει με χαμόγελο τον καφέ του κάπου στην Αθήνα, απλοϊκός όπως σε όλη του τη ζωή! (Φωτογραφία από το διαδίκτυο) |
Για την ιστορία να σημειώσουμε ότι μετά τη
μάχη του Μαραθώνα (490 π. Χ.), ο στρατηγός Μιλτιάδης απέστειλε από το πεδίο της
μάχης στην Αθήνα αγγελιοφόρο, πιθανόν τον Ευκλή, από τους ταχύτερους δρομείς της Αθήνας, ν’ αναγγείλει τη νίκη κατά των Περσών. Λέγεται
ότι έτρεξε όλη την απόσταση χωρίς διακοπή και με το που μπήκε
στην Συνέλευση της Βουλής αναφώνησε το ιστορικό «νενικήκαμεν»!
Αμέσως μετά κατέρρευσε και πέθανε!
---------------------------------------------
Σημείωση: Μια σύντομη ιστορική αναδρομή των Ολυμπιακών Αγώνων μπορείτε να δείτε/διαβάσετε ΕΔΩ
====================
Πηγές:
Εγκυκλοπαίδεια «ΔΟΜΗ».
- Εγκυκλοπαίδεια «Γιοβάνη».
- Βικιπαίδεια.
- https://www.lifo.gr/now/culture/8987
- http://www.kalavrytanews.com/2013/09/blog-post_7228.html#.Wgi0qFt-rcs
Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος,
12.11.2017
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου