Προσκύνημα στο Άγιο Όρος - ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ

Ο Άθως, με υψόμετρο 2.500 μ., περίπου, στα μέσα Ιουνίου ακόμα χιονοκρατεί!

Σύντομη εισαγωγή

     Για ορισμένους το προσκύνημα στο Άγιο Όρος αποτελεί όνειρο ζωής και διακαή πόθο. Για άλλους πάλι, μια χαλαρή επιθυμία και για μια τρίτη μερίδα ανδρών κάτι το αδιάφορο, εντελώς αδιάφορο ή και αποστροφή. Προσωπικά ανήκω στην πρώτη μερίδα, αλλά μέχρι τώρα οι διάφορες υποχρεώσεις και ανάγκες της ζωής συνεχώς το ανέβαλαν.

     Ήταν Απρίλιος του 2016, όταν βρέθηκα με τη σύζυγό μου και δυο άλλους συγγενείς στην ανατολική πλευρά της δεύτερης χερσονήσου της Χαλκιδικής. Ένοιωσα πραγματικά ένα ρίγος τότε, ατενίζοντας ιερές μονές του Άθω στη δυτική πλευρά της τρίτης χερσονήσου, που μόλις διακρίνονταν με γυμνό μάτι, και το διακαή πόθο μου να γιγαντώνεται. Ένοιωσα το κάλεσμα εκεί!

     Πριν περάσει ένας χρόνος από τότε, όλα έγιναν μέσα σε λίγες μέρες, που δεν πρόλαβα καλά-καλά να καταλάβω πώς βρεθήκαμε τέσσερις άνθρωποι, οι δύο άγνωστοι μέχρι εκείνη τη στιγμή σ’ εμένα, να προγραμματίζουμε και να σχεδιάζουμε το προσκύνημά μας στον ιερό αυτό τόπο!

     Τις προσωπικές μου εμπειρίες, λοιπόν, φιλοδοξώ να αποτυπώσω στο μέτρο του εφικτού στον προσωπικό μου ιστότοπο και στον κύκλο αυτό των άρθρων με γενικό τίτλο «προσκύνημα στο Άγιο Όρος». Η κατανομή των εμπειριών του σε ενότητες αποσκοπεί στο να διαβάζεται χωρίς να κουράζει.

Το ταξίδι μέχρι τη Δάφνη

     Το σημείο συνάντησης της τετραμελούς ομάδας μας είχε οριστεί στο κέντρο της Αθήνας. Εκεί επιβιβαστήκαμε στο αυτοκίνητο του ενός και ύστερα από πέντε ώρες περίπου φθάσαμε στη Θεσσαλονίκη, όπου και διανυκτερεύσαμε. H παραμονή μας εκεί μου έδωσε την ευκαιρία και συναντήθηκα με  συμμαθήτριά μου στο δημοτικό, ύστερα από 48 χρόνια! Θυμηθήκαμε την παιδική μας ζωή το χωριό, χαρήκαμε και συγκινηθήκαμε, γελάσαμε, μιλήσαμε για δασκάλους και συμμαθητές, για ζαβολιές και περιπέτειες και πολλά ακόμα! Ήταν όντως κάποιες ξεχωριστές ώρες με πολλά, έντονα και ανάμικτα συναισθήματα, με κυρίαρχο τη χαρά, φυσικά!
     Την άλλη μέρα το πρωί συνεχίσαμε το ταξίδι μας και λίγο μετά τις εννιά  περνάγαμε τον προβλεπόμενο έλεγχο στην Ουρανούπολη, για να επιβιβαστούμε στο καράβι για τη Δάφνη του Αγίου Όρους. Ήμαστε από τους τελευταίους επιβάτες που μπήκαμε σ’ αυτό και με δυσκολία βρήκαμε θέσεις να καθίσουμε, «στριμωγμένοι» και όχι κοντά ο ένας στον άλλον, αφού τις είχαν καταλάβει εκείνοι που επιβιβάστηκαν νωρίτερα νωρίτερα. Πραγματικά επικρατούσε το αδιαχώρητο!

     Σε λίγο το καράβι ξεκίνησε μετά από ένα μακρόσυρτο σφύριγμα. Από την πρώτη στιγμή διέκρινες τη διαφορετικότητα στη ζωή του Αγίου Όρους, βλέποντας ανάμεσα στους άλλους επιβάτες τις ασκητικές μορφές μοναχών, με τα ηλιοκαμένα και ρυτιδωμένα πρόσωπα, τα τριμμένα ράσα και τα ροζιασμένα χέρια από την εργασία και τον ασκητικό βίο.

     Ύστερα από δυόμισι ώρες, περίπου, κι αφού το καράβι σταμάτησε στις προβλήτες έξι μοναστηριών, αποβιβάστηκε και η τετραμελής ομάδα μας μαζί με όλους τους άλλους στον τελευταίο σταθμό του, στη Δάφνη.

Άφιξη-υποδοχή

     Αμέσως μετά την αποβίβασή μας στη Δάφνη, μπήκαμε στο κάποιας ηλικίας λεωφορείο με εισπράκτορα, με προορισμό τη μονή Ιβήρων, με την αδελφότητα της οποίας είχαν προηγηθεί τρεις μήνες πριν οι τυπικές διαδικασίες για την τετραήμερη διαμονή μας. Πραγματικό αδιαχώρητο και εδώ, αφού οι πενήντα θέσεις του δεν ήταν αρκετές για τους επιβάτες και ορισμένοι ταξίδεψαν όρθιοι, θυμίζοντας τις μετακινήσεις μας στα χωριά μας πριν μερικά χρόνια. Εδώ, πραγματικά ζωντάνευαν τις μνήμες των παιδικών μας χρόνων στα χωριά των Καλαβρύτων και σε όλη των Ελληνική ύπαιθρο και τρεις ακόμη λόγοι: Πρώτος, ο εισπράκτορας, που περνούσε με δυσκολία από τους όρθιους επιβάτες στο διάδρομο κι «έκοβε» εισιτήρια. Δεύτερος λόγος, η ανωμαλία του χωματόδρομου και η σκόνη που άφηνε πίσω του το λεωφορείο, αφού σε λίγα μόνο τμήματα είχε στρωθεί με τσιμέντο, ενώ άσφαλτος δεν υπήρχε πουθενά! Και τρίτος, ο βόμβος μέσα στο λεωφορείο από τις κουβέντες των επιβατών. Σκέφθηκα πως αν τα χωριά μας τότε είχαν τους δρόμους που έχει σήμερα το Άγιο Όρος, θα ήταν πραγματική ευλογία!

Η διαδρομή στο χωματόδρομο με λεωφορείο ξύπνησε παιδικές θύμησες!

     Με την είσοδό μας στο χώρο της μονής, νοιώσαμε να μάς υποδέχονται πρώτα τα χελιδόνια, που πετώντας και τιτιβίζοντας χαρούμενα στον αέρα και μπαινοβγαίνοντας στις φωλιές τους, έλεγες ότι εκδήλωναν έτσι τη χαρά τους για την επίσκεψή μας! 

     Ακολουθώντας τις μικρές πινακίδες κατευθυνθήκαμε στο αρχονταρίκι. Οι μοναχοί που πηγαινοέρχονταν βιαστικά στα διακονήματά τους μάς καλωσόριζαν και πρόθυμα μάς απαντούσαν σε ερωτήσεις ή απορίες μας. Στην αρκετά μεγάλη κοινόχρηστη κουζίνα φτιάξαμε ο καθένας τον καφέ του, που μαζί με το λουκούμι από τη μεγάλη πιατέλα και το άφθονο νερό μάς πήραν την κούραση.

    Σε λίγο ήρθε κι ο αρχοντάρης μοναχός, που μας καλωσόρισε με καλοσύνη, απάντησε πρόθυμα σε κάθε ερώτησή μας και με την ίδια προθυμία και καλοσύνη μάς παρέδωσε τα κλειδιά του θαλάμου της φιλοξενίας μας.

     Από την πρώτη στιγμή που εισήλθαμε στο χώρο της μονής νοιώσαμε τη ντροπή για το κοντομάνικο μπλουζάκι που φορούσαμε, μη βλέποντας κάτι ανάλογο στους πολίτες εργάτες της μονής, φυσικά και στους μοναχούς, που μόνο το πρόσωπό τους και οι παλάμες των χεριών τους ήταν ακάλυπτες! Από τις πρώτες μας φροντίδες με το που μπήκαμε στο θάλαμο φιλοξενίας μας, ήταν να αποκαταστήσουμε αυτή μας την απρέπεια και απερισκεψία!

     Είχε πάει η ώρα πέντε το απόγευμα και άρχισε ο εσπερινός και ακολούθησε η παράκληση την Παναγία στο καθολικό της μονής, με κάθε τυπικότητα και μεγαλοπρέπεια. Αμέσως μετά ένας μοναχός μας μίλησε με λίγα λόγια για την ιστορία του μοναστηριού και τη γνωστή παράδοση για την Εικόνα της Παναγίας της Πορταΐτισσας, που είναι προστάτιδα όλου του Αγίου Όρους: Σύμφωνα με την Παράδοση, λοιπόν, η πανίερη αυτή εικόνα ανήκε σε μια οικογένεια στη Νίκαια της Μ. Ασίας. Μεσούσης της εικονομαχίας, μια γυναίκα της οικογένειας αναγκάστηκε να την ρίξει στην θάλασσα για να μην καταστραφεί από τους εικονομάχους. Για περισσότερα από εκατό χρόνια η Εικόνα ήταν χαμένη, μέχρι που μοναχοί της μονής Ιβήρων την είδαν στη θάλασσα και την μετέφεραν με λιτανεία στο ναό. Την επόμενη μέρα το πρωί, όμως, η Εικόνα δεν ήταν στη θέση της. Οι μοναχοί αιφνιδιάστηκαν όταν την είδαν στην πύλη του μοναστηριού και την επανέφεραν πάλι με λιτανεία στο ναό. Το βράδυ η Παναγία παρουσιάστηκε στον ηγούμενο και του είπε: «Δεν ήρθα στο μοναστήρι για να με φυλάτε εσείς, αλλά ήρθα για να γίνω εγώ φύλακας και φρουρός σας και σ’ αυτήν και στη μέλλουσα ζωή»!

     Με εντολή του ηγουμένου τότε κτίστηκε ειδικό παρεκκλήσι στην πόρτα της μονής, τοποθέτησαν εκεί την ιερή Εικόνα και της έδωσαν το όνομα «Πορταΐτισσα».

Η θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας της Πορταΐτισσας

(Φωτογραφία: http://www.dogma.gr/ellada/i-pio-polytimi-eikona-tou-agiou-orous-kai-i-apistefti-istoria-tis/3826/)

     Μετά τον εσπερινό και την παράκληση ακολούθησε το δείπνο στην τράπεζα και σε λίγο το απόδειπνο.

     Καταφανής και στην τράπεζα την ακρίβεια και η τυπικότητα. Ο μοναχός που τού είχε ανατεθεί το διακόνημα του τραπεζάρη είχε φροντίσει με αξιοθαύμαστη λεπτομέρεια το σερβίρισμα του καθενός μας. Μετά την ευλογία της «βρώσεως και της πόσεως» απολαύσαμε τη λιτή μεν, αλλά πεντανόστιμη χορτόσουπα.

     Συνεχίζεται με το ΔΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ.

                                                                          Ν.Π., 21.6.2017