Τρίτη 13 Σεπτεμβρίου 2022

Η «μετάλλαξη» των ζώων


     Από τα ζώα που ανέκαθεν χρησιμοποιούσε και συνεχίζει να χρησιμοποιεί ο άνθρωπος, είτε ως οικόσιτα είτε για τις δουλειές του, ορισμένα έχουν υποστεί ένα είδος «μετάλλαξης». Η γάτα, π.χ., είχε σαν αποστολή το κυνήγι των ποντικών ή και άλλων ζώων που εισέβαλαν, κυρίως, σε κατοικίες της υπαίθρου και αγροτικές, π.χ. φίδια και σαύρες. Ο σκύλος, επίσης, ήταν φύλακας, ενώ και τα δύο σ’ ένα υπολογίσιμο ποσοστό έχουν μετατραπεί αποκλειστικά σε ζώα συντροφιάς, που,  αναμφισβήτητα αυτό δεν είναι κακό-αντίθετα είναι βήμα προς τον πολιτισμό-, αναμφισβήτητα και πάλι, όμως, έχουν χάσει ή τείνουν να χάσουν την παραδοσιακή τους αποστολή. Παράλληλα, δεν μπορεί να ισχυριστεί κανείς ότι τα ζώα αυτά δεν είναι και φύλακες των κηδεμόνων τους, ή είναι αποκλειστικά και μόνο φύλακες, π.χ. σε κοπάδια ζώων, αγροικίες, αποθηκευτικούς χώρους κλπ., ή δεν ήταν και στο παρελθόν εν μέρει ζώα συντροφιάς. Η πολύ άνω του φυσιολογικού αγάπη που επιδεικνύει σ' αυτά ο άνθρωπος, εξομοιώνοντάς τα και αυτά με ανθρώπους και κάποιες φορές με «ισότιμα μέλη» της οικογένειας και «παιδιά τους»(!), ξεφεύγει από το μέτρο, το οποίο από καταβολής κόσμου κρατούσε ισορροπίες. Κι αν εδώ εγερθούν φωνές, που θα πουν ότι γίναμε πολιτισμένοι», φρονώ ότι «ναι», τα ζώα πρέπει και επιβάλλεται να έχουν φροντίδα, όχι όμως ισάξια και ισότιμη με των ανθρώπων (των παιδιών). Το ότι πολλοί ισχυρίζονται ότι ήταν "μέλη της οικογένειας", ναι, ήταν μέλη με τη μεταφορική έννοια και όχι με την μεταλλαγμένη, που σε αρκετές περιπτώσεις βλέπουμε σήμερα.
     Τα βοοειδή ήταν ζώα κατά το μείζον για το όργωμα των αγρών και κατά το έλασσον για παραγωγή κρέατος. Σε πολλές περιπτώσεις κρέας γινόντουσαν σε βαθύ γήρας και σίγουρα στην Ελληνική κρεαταγορά δεν κατείχαν την πρώτη θέση ζήτησης. Σήμερα είναι μία πολύ μεγάλη - ίσως η μεγαλύτερη πηγή παραγωγής πηγή κρέατος.
     Άλλα ζώα, όπως το συμπαθητικό γαϊδουράκι και το μουλάρι, που ήταν απαραίτητα ως μεταφορικά μέσα στις αγροτικές εργασίες ή και για την έλξη μη αυτοκινούμενων τροχοφόρων (κάρων), τείνουν να εκλείψουν και χαρακτηρίζονται ως προστατευόμενα.
     Απαραίτητο να σημειωθεί εδώ ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί κακομεταχείριση ο τρόπος αυτός ζωής των ζώων στο παρελθόν, αφού εργάζονταν κι αυτά όπως και οι άνθρωποι, το ίδιο σκληρά. Τα θεωρούσαν και ήταν συνεργάτες και τα φρόντιζαν ως μέλη της οικογένειάς τους, ως προαναφέρθηκε. Στην περίοδο της αναπαραγωγής τα φρόντιζαν με περισσότερη στοργή, όπως και στην περίοδο της κύησης, της λοχείας και του θηλασμού, που τα απάλλασσαν από την εργασία ή εργάζονταν λιγότερο. Ανάλογη με τους ανθρώπους ήταν η φροντίδα τους και στο διάλειμμα του μεσημεριού για φαγητό: Τα άφηναν στον ίσκιο, τους έριχναν να φάνε κι αυτά, τα πότιζαν και τα σκέπαζαν με κουβέρτες να μην κρυώσουν που είχαν ιδρώσει, π.χ. στο όργωμα. Το πετάλωμα, που γινόταν από ειδικούς τεχνίτες, τους πεταλωτές, ήταν μια ακόμα φροντίδα για τις οπλές τους. Όχι σπάνια στα απετάλωτα ζώα εισχωρούσαν μικρές αιχμηρές πέτρες από το έδαφος σ’ αυτές, προκαλώντας τραυματισμό, φλεγμονή και πόνο.
     Εξαίρεση όλων αυτών αποτελούν τα αιγοπρόβατα, που παραμένουν «σταθερή αξία» παραγωγής κρέατος και γάλακτος (για το μαλλί το συζητάμε, αφού τα πλεκτά έχουν αντικατασταθεί από τα βιομηχανικά), που σε πολλές περιπτώσεις, όμως, εκτρέφονται σε φάρμες και όχι ελεύθερα. Ανάλογης εκμετάλλευσης για το κρέας τους είναι και τα χοιρινά, όπως και τα πουλερικά, που μας δίνουν επιπλέον και τα αυγά τους.

Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 14.9.2022

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου