Το πρώτο Χριστουγεννιάτικο δέντρο (διήγημα)

    «Αύριο και μεθαύριο, παιδιά, δεν θα κάνουμε μάθημα! Θα στολίσουμε το χριστουγεννιάτικο δέντρο της τάξης μας κι αμέσως μετά το μεγάλο χριστουγεννιάτικο δέντρο στην αίθουσα εκδηλώσεων του σχολείου μας, με τα παιδιά και τους δασκάλους όλων των άλλων τάξεων! Θα πούμε τα κάλαντα, θα τραγουδήσουμε και μεθαύριο θα κάνουμε τη χριστουγεννιάτικη σχολική γιορτή! Θα περάσουμε πολύ ωραία!...», είπε με πλατύ χαμόγελο η δασκάλα, η κυρία Ασπασία,  λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα στα παιδιά της τάξης της, της πρώτης δημοτικού.
     Ο Στελλάκης δεν κατάλαβε και πολλά πράγματα. Δεν ήξερε τί είναι το χριστουγεννιάτικο δέντρο και πρώτη φορά άκουγε γι’ αυτό! Κοίταξε γύρω του να δει τις αντιδράσεις των άλλων παιδιών, αρκετά από τα οποία ένοιωσε πως είχαν κι αυτά την ίδια απορία, ενώ ελάχιστα ήταν εκείνα που άφησαν να φύγει ένα δυνατό και παρατεταμένο «ωωω!» ενθουσιασμού από το στόμα τους. Στα φτωχόσπιτα του χωριού τους το έθιμο αυτό ήταν ασυνήθιστο έως άγνωστο. Οι προτεραιότητες δίνονταν σε θέματα επιβίωσης και οι εργασίες των γονιών τους ξεκίναγαν από το χάραμα και τέλειωναν αργά το βράδυ.
     Την άλλη μέρα ξεκίνησε για το σχολείο ο Στελάκης, με μόνο περιεχόμενο στη σχολική του τσάντα λίγο ψωμί και λίγες ελιές για το κολατσιό. Η νηστεία των Χριστουγέννων, ειδικά την τελευταία βδομάδα, ήταν αυστηρή και αδιαπραγμάτευτη, για μικρούς και μεγάλους.
     Με το που μπήκαν στην τάξη, μετά την πρωινή προσευχή και την έπαρση της σημαίας, τα κορίτσια - οι συμμαθήτριές του - άρχισαν να στολίζουν το δέντρο, με τη βοήθεια της δασκάλας τους. Ήταν ένα μικρομεσαίο κλωνάρι έλατου, στο οποίο στηριζόταν σε σανιδένια βάση που είχε φτιάξει ένας ξυλουργός, γείτονας του σχολείου. Ο Στελλάκης και αρκετά άλλα παιδιά παρακολουθούσαν με έκσταση. Οι μπάλες, τ’ αστέρια, τ’ αγγελάκια, τα φαναράκια κι όλα τ’ άλλα στολίδια, ήταν πρωτόγνωρα γι’ αυτούς και μάλιστα πάνω σ’ ένα κλωνάρι έλατου!
     Τα αγόρια επιδόθηκαν στο φούσκωμα μπαλονιών και στη χαρτοκοπτική, κόβοντας αστέρια από χρυσόχαρτα και ασημόχαρτα, που είχαν αγοραστεί από το ταμείο του σχολικού συνεταιρισμού. Η δασκάλα επέβλεπε και τις δυο «ομάδες εργασίας», παρεμβαίνοντας όπου χρειαζόταν. Ως πρωτόγνωρη εργασία για τα περισσότερα, τα έκανε και αδέξια. Λίγο αργότερα, το δέντρο ήταν έτοιμο σ’ ένα από τα παράθυρα της τάξης, για να φαίνεται κι απέξω, ενώ τα τζάμια των άλλων παραθύρων είχαν γεμίσει πολύχρωμα αστέρια, κολλημένα με διάφανη αυτοκόλλητη ταινία. Τα κάλαντα και κάποια χριστουγεννιάτικα τραγούδια, όπως το «χιόνια στο καμπαναριό» και «στη γωνιά μας κόκκινο τ’ αναμμένο τζάκι», που τους είχε μάθει η κυρία Ασπασία λίγες μέρες πριν, επισφράγισαν την εορταστική ατμόσφαιρα.
     Η συνέχεια ήταν ακόμα πιο μαγευτική. Στη μεγάλη αίθουσα του σχολείου, που ήταν μόνιμα στημένη και η σκηνή για τις εορταστικές εκδηλώσεις, δύο άλλες δασκάλες του σχολείου στόλισαν με τη βοήθεια μαθητριών των τελευταίων τάξεων το μεγάλο χριστουγεννιάτικο δέντρο: Μια κορυφή έλατου, ίσα με δυο φορές το μπόι ενός ανθρώπου, κατάλληλα στερεωμένη σε βάση. Δίπλα ακριβώς ήταν μια σκάλα, απαραίτητη για το στολισμό των ψηλών σημείων. Οι μαθητές και οι μαθήτριες των μικρών τάξεων συμμετείχαν με τραγούδια και κάλαντα, καθισμένοι στα θρανία και υπό την επίβλεψη της κυρίας Ασπασίας. Δεν καταλάβαιναν, όμως, γιατί η δασκάλα τους μάλωσε τα μεγάλα αγόρια, όταν προσπάθησαν να κρύψουν τα πονηρά χαμόγελά τους, όταν κάποιο από τα κορίτσια ανέβηκε στη σκάλα να στολίσει!
     Μια ακόμα εικόνα που παραμένει για πάντα ολοζώντανη στα μάτια του Στελάκη, είναι όταν η κυρία Ασπασία άνοιξε ένα κουτί που μέσα είχε κεριά, σαν αυτά της εκκλησίας, κι ένα-ένα τα έδενε όρθια, με χάρη και χρωματιστές κορδελίτσες στο δέντρο! Ο πολιτισμός του ηλεκτρικού ρεύματος ήταν ακόμα άγνωστος για το χωριό τους.
     Την άλλη μέρα, όταν άρχισε η χριστουγεννιάτικη σχολική γιορτή, με προσκεκλημένους γονείς, κηδεμόνες και τις αρχές του χωριού, μια μαθήτρια μεγάλης τάξης άναψε τα κεριά αυτά και στεκόταν συνέχεια δίπλα στο δέντρο και τα παρακολουθούσε. Το φως τους στο μισοσκόταδο από τα κλειστά παράθυρα, έδινε μια παραδεισένια εικόνα και ομορφιά, με Θείο δέος μαζί!
    Μετά το τέλος της γιορτής, άκουσε χωρίς να θέλει ο Στελάκης τη χαμηλόφωνη κουβέντα που είχαν δυο μεγαλύτερες μαθήτριες στο προαύλιο: 
     «Να μαζέψουμε καραμελόχαρτα και σοκολατόχαρτα, να τυλίξουμε με αυτά φελλούς και να στολίσουμε δέντρο στο σπίτι μας…», είπε η μία στην άλλη.
     Τα λόγια της μεγαλύτερης μαθήτριας στριφογύρισαν για λίγο στη σκέψη του και μόλις λίγο αργότερα έφτασε σπίτι, είχε ολοκληρώσει το σχέδιό του στο μυαλό του. Χωρίς αναστολές, ζήτησε τη βοήθεια της κατά ένα χρόνο μικρότερης αδελφής του, της Φωτεινής, που κι αυτή ενθουσιάστηκε πολύ, με τη συμφωνία αυτό να είναι το μυστικό τους, για να κάνουν ευχάριστη έκπληξη στους γονείς τους!
     Όλα έγιναν αθόρυβα και με τη συμφωνημένη μυστικότητα των δύο παιδιών το απόγευμα της παραμονής των Χριστουγέννων. Τα πολύχρωμα χαρτάκια από κάποιες καραμέλες έγιναν όμορφο και προσεγμένο περιτύλιγμα σε μικρά ξυλάκια και λίγους φελλούς που βρήκαν στο ντουλάπι. Ένα μικρό κλωνάρι από κέδρο που έκοψε ο Στελλάκης από το κοντινό δάσος, στήθηκε γρήγορα-γρήγορα όσο οι γονείς και η γιαγιά έλειπαν σε μια γωνιά του σπιτιού, που μπαίνοντας έπεφτε αμέσως το βλέμμα επάνω του. Από τις μικρές κλωστές, με τις οποίες είχαν δέσει τα πρωτότυπα στολίδια τους, τα κρέμασαν στο χριστουγεννιάτικο δέντρο τους. Μια κάρτα με ευχές για τις ημέρες του θείου Γιώργου από την Αθήνα, έγινε η φάτνη στη «ρίζα» του και το λίγο βαμβάκι από το πρόχειρο φαρμακείο που είχε πάντα ο πατέρας μέσα στο μεγάλο ντουλάπι, έκανε το «χιόνι» στα κλαδιά του κέδρου. Ένα φύλλο από τετράδιο που το έκαναν «χωνί» και το χρωμάτισαν με διάφορα χρώματα το έβαλαν στην κορυφή του. Ο στολισμός είχε τελειώσει! Αμέσως κάθισαν πλάι-πλάι στα σκαμνάκι τους και το καμάρωναν, διορθώνοντας κάποιες μικροατέλειες και αναμένοντας την αντίδραση των γονιών και της γιαγιάς, με το που θα έμπαιναν στο σπίτι!
     Η στιγμή αυτή δεν άργησε! Το «ωωωω!» του θαυμασμού της μητέρας ακούστηκε πρώτο, με το που μπήκε μέσα κι έμεινε ακίνητη με το στόμα ανοιχτό κι ένα φαρδύ χαμόγελο στο πρόσωπο, θαυμάζοντας το χριστουγεννιάτικο δέντρο, που πρώτη φορά στόλισε το σπίτι τους!
     Υπερήφανα, χαρούμενα και τρισευτιχισμένα ο Στέλιος και η Φωτεινή δέχθηκαν τα φιλιά, τα πολλά «μπράβο» και τις ευχές των γονιών και της γιαγιάς τους που τα έσφιξαν στην αγκαλιά τους, ρωτώντας τα παράλληλα πώς το σκέφθηκαν κα πού βρήκαν όλα αυτά τα όμορφα στολίδια.
     Οι επισκέπτες τους την άλλη μέρα, στη γιορτή του πατέρα, θαύμασαν κι αυτοί το έργο και την εφευρετικότητα των παιδιών και τα «μπράβο» περίσσεψαν. Κανένας μα κανένας δεν κατάλαβε ότι τα στολίδια ήταν από τα ίδια τους τα χέρια! Η χαρά τους ήταν ανείπωτη και οι σκέψεις τους για το επόμενο χριστουγεννιάτικο δέντρο ήταν πολύ φιλόδοξες.     
     Όλες τις μέρες του δωδεκαημέρου, το μικρό κλωνάρι αυτό του κέδρου καμάρωνε στην περίοπτη θέση του, απολαμβάνοντας τη θαλπωρή του σπιτιού και προστατευμένο από τις κακές καιρικές συνθήκες που ταλάνιζαν τ’ αδέρφια του στο δάσος. Κλείνοντας, όμως, ο κύκλος των γιορτών, ξεστολίστηκε και κάηκε ταπεινωμένο στο τζάκι! Πού να μπορούσε να φανταστεί πριν πλησιάσει τις αδηφάγες φλόγες, πως η δόξα και η λάμψη των τελευταίων ημερών θα είχε τόσο τραγική κατάληξη για το ίδιο! Τα στολίδια του όμως φυλάχθηκαν προσεκτικά σ’ ένα χάρτινο κουτί, για «και του χρόνου»!
 

Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 17.12.2021

 (Σύντομο βιογραφικό σημείωμα δείτε ΕΔΩ)