Δευτέρα 24 Αυγούστου 2020

Εύθυμες ιστορίες του χωριού: Το προξενιό και τα… κακά σημάδια



     Από τα νιάτα της προξενήτρα η κυρά-Σταμάτα στο χωριό, όλοι σχεδόν σ’ αυτήν ανέθεταν το «καλό τυχερό» των παιδιών τους. Εκτός λίγων και «ασήμαντων» εξαιρέσεων, όλα τα ζευγάρια από τα «χέρια» της ήταν «πετυχημένα», αφού οι νύφες ή οι σώγαμπροι που πήγαιναν στο σπίτι των πεθερικών μετά το γάμο, είχαν μόνο υποχρεώσεις, με ελάχιστα ή καθόλου δικαιώματα. Έφερνε πάντα εις πέρας την κάθε αποστολή της με τον καλύτερο τρόπο κατά την ίδια, κερδίζοντας πάντα την εκτίμηση και το σεβασμό των συγχωριανών της για τα «πετυχημένα ζευγάρια» που στέριωναν. Και μαζί με την εκτίμηση και το σεβασμό, πάντα και το κάτι τις της, που ποτέ δεν ήταν ευκαταφρόνητο.
     Ανύπαντρη η ίδια η κυρά-Σταμάτα, δεν έπειθε πάντα τους συγχωριανούς της, όσο ήταν ακόμα νέα. «Ανύπαντρος προξενητής για λόγου του γυρεύει», λέει η παροιμία κι αυτό προκαλούσε την καχυποψία ορισμένων. Όσο, όμως, τα χρόνια περνούσαν, ένας μετά τον άλλον πίστευαν στα λόγια της, που είχε πάντα ως προμετωπίδα στις κατηγορίες και στις ειρωνείες:
     «Εγώ την κάνω αυτή τη δουλειά γιατί την πιστεύω… Εμένα κόβει το μάτι μου και μπορώ να δω ποιος ταιριάζει με ποια…» και άλλα παρόμοια.
     Έτσι, λοιπόν, και μη έχοντας άλλη λύση, ή άλλον προξενητή στο χωριό, όλοι σ’ αυτήν κατάφευγαν, αφού και το «πρωτόκολλο» αυτό επέβαλε. Ο σημερινός τρόπος γνωριμίας, σύναψης σχέσεων, αρραβώνων και γάμων των ανθρώπων, ήταν εντελώς άγνωστος. Ούτε σαν σκέψη δεν θα μπορούσε να περάσει από το μυαλό κανενός η παραβίαση αυτού του άγραφου, αλλά πολύ αυστηρού νόμου.
     Όμως, είναι αρκετές φορές που οι νέοι δεν καταλαβαίνουν από «νόμους» και «πρωτόκολλα» και ο Περικλής με τη Σπυριδούλα «τα φτιάξανε» κρυφά εκεί που βόσκαγαν τα κοπάδια. Μπορεί να είχαν πολλά κοινά ενδιαφέροντα, όπως νιότη, ηλικία, μικρή απόσταση τα σπίτια τους, δεν ήταν συγγενείς, αλλά για ζευγάρι «δεν ταίριαζαν»: Μεγαλοτσοπάνης ο πατέρας της Σπυριδούλας, ενώ το κοπάδι του Περικλή ήταν μικρό, που σήμαινε «καλό τυχερό» για εκείνον, όμως όχι για εκείνη.
    Μόλις η Σπυριδούλα μίλησε δειλά-δειλά στους δικούς της, αναμένοντας την αρνητική αντίδρασή τους, «ποιος είδε το Θεό και δεν τον φοβήθηκε»! Οι μυστικοί καυγάδες στο σπίτι κράτησαν αρκετό καιρό, αφού δεν τη «χαράμιζαν για δαύτον». «Άμα θέλ’ η νύφη κι ο γαμπρός, τύφλα να ’χ’ ο πεθερός», όμως, και οι «ανυπέρβλητες» δυσκολίες άρχισαν σιγά-σιγά να κάμπτονται.  
     Ένα μεγάλο πρόβλημα θα ήταν ο… διασυρμός, ειδικά της κοπέλας, αν μαθαινόταν η κρυφή σχέση. Γι’ αυτό σε συνεννόηση και κάθε μυστικότητα οι δυο οικογένειες με την κυρά-Σταμάτα, της ανέθεσαν το «προξενιό», για να γίνουν και προπάντων να φανούν όλα σύμφωνα με τα «πρέπει».  
     Μόλις το «προξενιό» μαθεύτηκε, η Βασίλω έβγαλε αφρούς, γιατί είχε στο νου της τη Σπυριδούλα για το μοναχογιό της. Μη έχοντας τι άλλο να μεταχειριστεί για να το χαλάσει – και δεν ήθελε να την κατηγορήσει, αφού πίστευε ότι αργά ή γρήγορα θα την έκανε νύφη της –, άρχισε να λέει στη μάνα της, τάχα για διάφορα «κακά σημάδια» που έβλεπε, ότι ο γάμος αυτός «δεν θα πάει καλά». Όπως είπαμε όμως, «άμα θέλ’ η νύφη κι ο γαμπρός» δεν υπάρχουν εμπόδια και ο γάμος έγινε «με όλας τας τιμάς».
     Δεν πέρασε πολύς καιρός και οι πρώτες μικροαψιμαχίες μεταξύ πεθεράς και νύφης έκαναν την εμφάνισή τους. Τότε βρήκε την ευκαιρία η Βασίλω να πάρει «το αίμα της πίσω»:
     «Σου τά  ’λεγα! Δεν σου τά ’λεγα;», έλεγε με στόμφο και με «αέρα» δικαιωμένου στην πεθερά της Σπυριδούλας και γειτόνισσά της και φιλενάδα της, κάτι πρωινά που πήγαινε σπίτι της και η νύφη της έλειπε.
     «Και τί σημάδια έβλεπες και πού τα έβλεπες, μωρή;», τη ρώτησε εκείνη, που μία μετά την άλλη… ξέχναγε τις μέχρι τώρα καλές κουβέντες και τα παινέματα για τη νύφη της.
     «Και στο σημαδαύγουλο1 και στη μυζήθρα2 και στον καφέ το είδα, αλλά τώρα είναι αργά, γιατί τότε που ήτανε καιρός δεν με άκουσες!», ήταν η απάντησή της!  
--------------------------------------

1 Μικρό αυγό κότας, διαφορετικό από τ’ άλλα, π.χ. χωρίς κρόκο ή ασπράδι, θεωρείται «σημαδαύγουλο», δηλαδή από «οιωνοσκόπους» μπορούν να εξαχθούν «συμπεράσματα» για το μέλλον.
2 Αν η μυζήθρα δεν «βγαίνει» με ομαλό τρόπο, π.χ. σκορπίζει, μπορεί αυτό να προοιωνίζει συμφορές, ακραία καιρικά φαινόμενα, κλπ.  
-------------------------------------------

Σημείωση: Πιθανές ομοιότητες με ονόματα είναι συμπτώσεις

Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 24.8.2020
(Σύντομο βιογραφικό σημείωμα δείτε ΕΔΩ)

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου