Αυτοσχέδιο καροτσίνι: Το πρώτο μας… τροχοφόρο!

     Φαίνεται ότι είναι κανόνας, όσο μεγαλώνουμε τόσο να πισωγυρίζουμε και να νοσταλγούμε τα παιδικά μας χρόνια. Και στα παιδικά χρόνια κυριαρχεί πάντα το παιχνίδι. Παιχνίδι ομαδικό τότε, που απαιτούσε συνδυασμό πρωτοβουλίας, ευστροφίας, έξυπνων ελιγμών, εφευρετικότητας, δημιουργίας, αυτοσχεδιασμού και αποδοχή κανόνων συμμετοχής. Αλλά και παιχνίδι αυτοσχέδιο, αντιγράφοντας διάφορα μηχανήματα ή εργαλεία, που με τη φαντασία μας ζούσαμε την πραγματικότητα, όπως, π.χ., ανεβαίνοντας πάνω σ’ ένα ξύλο φανταζόμαστε ότι «κάναμε ποδήλατο»! Τα απομακρυσμένα χωριά μας και οι οικονομικές δυσχέρειες των οικογενειών μας, δεν μας επέτρεπαν και πολλά περισσότερα.
     Το πιο γνώριμο «τροχοφόρο» ήταν το καρότσι οικοδομής, γνωστό στον τόπο μας και ως «καροτσίνι». Το είχαν λίγοι και ειδικότερα οι εργάτες οικοδομής και ήταν το μόνο που μπορούσαμε εύκολα ν’ «αντιγράψουμε». Η φύση μας παρείχε όλα σχεδόν τα υλικά, αφού η κατασκευή τους απαιτούσε μόνο ξύλο. Λίγες πρόκες που χρειάζονταν για το κάρφωμα, πάντα βρίσκονταν στα σπίτι μας, αλλά και όσες φορές τις ζητούσαμε από γείτονες μας τις παρείχαν με προθυμία.
     Τα απαραίτητα υλικά για την κατασκευή του ήταν τα ίσια ξύλα, κατάλληλα κομμένα, οι πρόκες και δύο ή περισσότερες σανίδες για το χώρο «φόρτωσης». Εκτός από τις μικρότερες πρόκες για το κάρφωμα-«δέσιμο» του «τροχοφόρου», απαραίτητη ήταν και μια «πατερόπροκα» (ή «γαϊδουρόπροκα»), μήκους περίπου 25 εκατοστών. (Πάτερο: το πιο μεγάλο και χοντρό ξύλο της σκεπής του σπιτιού). Αυτή γινόταν ο «άξονας» στήριξης και περιστροφής της «ρόδας», που δεν ήταν κάτι περισσότερο από μια «φέτα» κορμού δέντρου, προσεκτικά κομμένη.
     Τα δυο εργαλεία, απαραίτητα κι αυτά για την κατασκευή του, ήταν και εργαλεία κάθε σπιτιού: Πριόνι για την κοπή των ξύλων και σφυρί ή σκεπάρνι για το κάρφωμα. Εκείνο που δεν είχαμε όλοι και συχνά δανειζόμαστε, ήταν το «αρίδι» (τρυπάνι), χειροκίνητο τότε. Αυτό έκανε τη διάνοιξη μιας τρύπας 5-6 χιλιοστών, ακριβώς στο κέντρο της «ρόδας», για την άνετη περιστροφή της και την κύλιση στο έδαφος.
     Όπως και το καρότσι οικοδομής, το καροτσίνι μας απαιτούσε καλό χειρισμό από τον «οδηγό» και μυϊκή δύναμη, όταν ήταν φορτωμένο, που και για τα δύο αυτά θέλαμε πάντα να καυχιόμαστε. Το «φορτίο» του αποτελούσαν φίλοι μας, που τους «κάναμε βόλτα»! Αν και αγορίστικη εφεύρεση, κατασκευή και παιχνίδι, όχι σπάνια έπαιρναν μέρος ως «φορτίο» και κορίτσια. Δεν ήταν και λίγες οι φορές που θέλαμε να συμμετέχουμε σε δουλειές του σπιτιού με αυτό, μεταφέροντας διάφορα αντικείμενα, συνδυάζοντας δραστηριότητα και παιχνίδι. Φυσικά, και ο άτυπος πάντα διαγωνισμός, για το ποιος είχε φτιάξει το καλύτερο! Δεν έλειπαν και οι λίγοι «πιο προχωρημένοι», που το κατασκεύαζαν από ένα ξύλινο κιβώτιο με τέσσερις «ρόδες».
     Πέραν του πισωγυρίσματος στις παιδικές αναμνήσεις, η παρούσα ανάρτηση έχει σκοπό ν’ αναδείξει και την παιδική ευρηματικότητα της εποχής, και ειδικά των φτωχών και ορεινών περιοχών, αφού πάντα παρόμοιες κατασκευές και παιχνίδια διευρύνουν τους ορίζοντες της γνώσης, καταδεικνύοντας ανησυχίες και φιλοδοξίες.
--------------------------------------
Σημείωση: Η εικόνα της ανάρτησης είναι αυτοσχέδια μικρογραφία «καροστινιού», μήκους 20 εκατοστών.
 

Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 8.4.2022

https://nikolpapak.blogspot.com/2021/08/blog-post_29.html