Στάρι, κρασί και λάδι: τα ευλογημένα αγαθά

     «Ευλογημένο το σπίτι που έχει στάρι, κρασί και λάδι», μας έλεγαν οι γονείς μας και οι παππούδες μας και διευκρίνιζαν: «Αυτά τα τρία φτάνουν να ανοίξει μια εκκλησία. Το στάρι για το πρόσφορο, το κρασί για το ανάμα και το λάδι για τα καντήλια». (Άνοιγμα Εκκλησίας=τέλεση Θ. Λειτουργίας). Απόλυτα πιστοί σ’ αυτές τις Αξίες και οι κοντινοί πρόγονοί μας, τόνιζαν πάντα πως για να «πιάσει» η προσφορά του πιστού, πρέπει να είναι από την παραγωγή του σπιτιού και από τα χέρια του νοικοκύρη, προπάντων δε, να συνοδεύεται από πίστη και ευλάβεια.
     Ακόμα και την εποχή της κατοχής, που η μπομπότα είχε τον πρώτο λόγο στη στερημένη διατροφή την ανθρώπων στη χώρα μας, πάντα έσπερναν και λίγο σιτάρι, μόνο και μόνο για το πρόσφορο! Και για εκείνους που ίσως αναρωτηθούν, γιατί δεν καλλιεργούσαν μόνο σιτάρι, η απάντηση είναι απλή: η καλλιέργεια του καλαμποκιού είναι ευκολότερη και έχει μεγαλύτερη απόδοση. Αλλά και στις ορεινές περιοχές που η ελιά δεν ευδοκιμεί, ποτέ δεν ξέμειναν από λάδι τα φτωχόσπιτα. Λιγοστό μεν, όμως, αρκετό "για το λυχνάρι του φτωχού / και του άγιου το καντήλι", που πολύ όμορφα λέει και ο Ιωάννης Πολέμης. 

     «Τον σίτον, τον οίνον και το έλαιον» συναντάμε σε πολλές περικοπές της Αγίας Γραφής, σε παραβολές του Κυρίου, σε ιερές ακολουθίες, σε ψαλμούς και σε ευχές της Εκκλησίας μας.

     Πόσο, στ’ αλήθεια, έχουν σκύψει πάνω σ’ αυτά τα αγαθά και η λαϊκή σοφία, η λογοτεχνία μας! Και πώς θα μπορούσε να γίνει αλλιώς, αφού αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της διατροφής μας και σπίτι χωρίς αυτά δεν μπορεί να θεωρηθεί νοικοκυρόσπιτο. Μεγάλος και καθολικός ο αγώνας για την συγκομιδή τους κι αυτό το αποτυπώνει χαρακτηριστικά πάλι η λαϊκή παροιμία με τρις λέξεις: «θέρος τρύγος, πόλεμος».

     Σήμερα, στην εποχή της προόδου, της τεχνολογίας και της ταχύτητας του φωτός, είναι αλήθεια ότι διερχόμεθα περίοδο ευημερίας. Πόσο, όμως, έχουμε φτωχύνει σε Αξίες, από τότε που δεν κοπιάζουμε για την απόκτηση των ευλογημένων αυτών αγαθών, καθαγιασμένα πρώτα από τα χέρια του νοικοκύρη και μετά από του παπά στην Αγία Τράπεζα, μετουσιώνονται σε Τίμα Δώρα.

Νίκος Χρ. Παπακωνστανόπουλος, 26.6.2019

( Για σύντομο βιογραφικό πατήστε εδώ )