Τρίτη 23 Σεπτεμβρίου 2025

Ερείπια (ποίημα)

                                         Άμορφος σωρός περίτεχνα σμιλεμένες  πέτρες,
                                         μένουν αιώνες εκεί.
                                         Βοά εις μάτην η αρχαία δόξα τους.
                                         Κανείς δεν τις νοιάζεται.
                                         Ίσως και κάποιοι λάτρεις του αρχαίου 
                                         να τις θαυμάζουν...
                                         Μόνο η γλαύκα, της Αθηνάς η αγαπημένη,
                                         κλαίει κάθε νύχτα στην κορυφή ενός κίονα,
                                         που ακόμα μπορεί και στέκει…
 
Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 23.9.2025

Ομιλία της αρχαιολόγου Κωνσταντίνας Ζήδρου, στην παρουσίαση του βιβλίου μου στα Γιάννενα


     Σε μια πραγματική «μυσταγωγία», όπως χαρακτηρίστηκε η εκδήλωση στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο «θυμωμένο πορτραίτο», στα Γιάννενα, η αδελφική φίλη – αρχαιολόγος και υποψήφια διδάκτωρ του πανεπιστημίου Ιωαννίνων, μας καθήλωσε με την ομιλία της στην παρουσίαση του βιβλίου μου «εύθυμες ιστορίες της καθημερινής ζωής», εκδόσεις «ΣΥΜΠΑΝΤΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ» Μάιος 2025.
     «Ενσωματωμένες» δύο ακόμα πολύ ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις στο «ό,τι αγαπάω», όπως ονομάσαμε την εκδήλωση στην Ηπειρωτική πρωτεύουσα στις 20 Σεπτεμβρίου 2025: Το ποιητικό – λογοτεχνικό έργο των Μιλτιάδη Ντόβα (Φιλολόγου) και Σωτηρίου Χριστόπουλου (οικονομολόγου-εκπαιδευτικού). «Αρχιτέκτονας» ήταν ο Σωτήριος Χριστόπουλος, που από την αρχή μοιράστηκε μαζί μας τη σκέψη του, η οποία πραγματικά στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία και τον ευχαριστούμε. Ο εξαιρετικός συντονισμός ήταν της φιλολόγου Μαρίας Βλάχου.
     Παραθέτω αυτούσια την ομιλία της Κωνσταντίνας Ζήδρου:
 
     Αξιότιμες κυρίες, αξιότιμοι κύριοι, φίλες και φίλοι της λογοτεχνίας και του καλού βιβλίου αισθάνομαι ιδιαίτερη συγκίνηση και χαρά που βρίσκομαι, απόψε, σε αυτόν τον τόσο ζεστό και φιλόξενο χώρο, ανάμεσά σας, προκειμένου να μιλήσω και να συνομιλήσω μαζί σας για το νέο λογοτεχνικό δημιούργημα του αδελφικού μου φίλου Νίκου Παπακωνσταντόπουλου.
          Βέβαια, κάθε φορά που ο αγαπητός Νίκος μου κάνει την τιμή να συμμετέχω σε κάποια παρουσίαση βιβλίου του, εκτός από χαρά, ενθουσιασμό και προθυμία, φοβάμαι, πάντα, μήπως παρασυρθώ και αναφερθώ περισσότερο στον συγγραφέα από ότι στο δημιούργημά του. Θα μου επιτρέψετε, λοιπόν, να πω εν συντομία ότι πρόκειται για έναν αυθόρμητο, ειλικρινή, βαθιά συναισθηματικό άνθρωπο, ο οποίος γνωρίζει, πολύ καλά, να προσφέρει, να μοιράζεται, να βοηθάει. Αγαπάει τη λογοτεχνία και γράφει, υποκινούμενος από μία βαθιά ανάγκη της ψυχής του και την αγάπη του για τον συνάνθρωπο, με σκοπό να μοιραστεί τις δικές του σκέψεις, απόψεις, συναισθήματα, ώστε να προβληματίσει, να ψυχαγωγήσει, να ταξιδέψει και να προσφέρει γνώσεις στον αναγνώστη. Ας μην ξεχνάμε ότι εκτός από τη λογοτεχνική του πλευρά, υπάρχει και η λαογραφική, συγκεντρώνοντας υλικό και δημοσιεύοντας πολυάριθμα κείμενα τόσο για την αγαπημένη του ιδιαίτερη πατρίδα το Λειβάρτζι Καλαβρύτων όσο και για την εξίσου αγαπημένη του Ήπειρο, τόπο καταγωγής της μούσας του και λατρεμένης του συζύγου Ελένης και πλέον πατρίδα και του ιδίου. Θα κλείσω, όμως, εδώ τη σύντομη αναφορά μου στον συγγραφέα Νίκο Παπακωνσταντόπουλο, προκειμένου να μην προκαλέσω τη φυσική σεμνότητα και ταπεινότητά του και τον κάνω να νιώσει άβολα. Επιπλέον, σε κάθε παρουσίαση, πρωταγωνιστής είναι το ίδιο το βιβλίο.     
          «Εύθυμες ιστορίες της καθημερινής ζωής» ο τίτλος και προϊδεάζει, με σαφήνεια, για το περιεχόμενο. Το γέλιο, η ευθυμία και η καλή διάθεση που έρχεται ως συνέπειά της υπήρξαν διαχρονικές επιδιώξεις του ανθρώπου σε κάθε κοινωνία, ώστε να διανθίζεται η μονοτονία της καθημερινότητας, να λησμονούνται, έστω και περιστασιακά, τα προβλήματα και να ομορφαίνει, εν τέλει, η ίδια η ζωή. Το γέλιο προκαλείται είτε αυθόρμητα είτε εκούσια από μία λέξη, φράση, εικόνα, περιστατικό, ιστορία και από άπειρα ακόμη ερεθίσματα, από διαφορετικές αισθήσεις π.χ. όραση, αφή, ακοή, γεύση, ανάλογα με την προσωπικότητα και την αίσθηση του χιούμορ κάθε ανθρώπου αλλά και τη χρονική στιγμή, ενώ ο συμμετέχων δύναται να είναι μόνο ο ίδιος ο πρωταγωνιστής ή και διαφορετικές ομάδες ανθρώπων, είτε άμεσα είτε έμμεσα. Πολύ συχνά, η πρόκληση του γέλιου αποτελεί επαγγελματική επιδίωξη, για παράδειγμα στο θέατρο. Ωστόσο, το αστείο και κωμικό στον τομέα της υποκριτικής, ξεκινώντας από την κωμωδία στην αρχαία Αθήνα, είχε πολλαπλούς στόχους, εκτός από την ψυχαγωγία, όπως την επισήμανση και εν συνεχεία, έπαινο ή  στηλίτευση συμπεριφορών και καταστάσεων στην πολιτική, κοινωνική, επαγγελματική ή θρησκευτική ζωή. Επιπλέον, μέσω του γέλιου, της κωμωδίας και της σάτιρας, θεωρείται ευκολότερο να περάσουν δύσκολα ή κεκαλυμμένα αλλά σπουδαία μηνύματα και συμπεράσματα.
          Ο Νίκος Παπακωνσταντόπουλος, γνωρίζοντας όλα τα παραπάνω, όντας και ο ίδιος θεατρικός συγγραφέας, αλλά και τη σημασία και την αξία του γέλιου για τη διάθεση και την καλή ψυχική υγεία του ανθρώπου, έχοντας υπηρετήσει ως νοσηλευτής, αποφάσισε να προσφέρει, με το νέο του λογοτεχνικό δημιούργημα, στιγμές αστείες και χαλαρές και να  ψυχαγωγήσει τον αναγνώστη. Παράλληλα, όμως και να επισημάνει διάφορα κοινωνικά θέματα, με κωμικό τρόπο, δημιουργώντας και αντίστοιχους προβληματισμούς. Το βιβλίο του, με τίτλο: «Εύθυμες ιστορίες της καθημερινής ζωής» από τις εκδόσεις Συμπαντικές διαδρομές, εμπεριέχει, στις 210 σελίδες του, 73 σύντομες, 2 έως 4 σελίδων, αλλά συνάμα μεστές και περιεκτικές αστείες ιστορίες. Το εξώφυλλο, όπως και το οπισθόφυλλο, απεικονίζοντας έναν νέο άντρα να γελάει έντονα και αβίαστα, συνεπικουρεί τον τίτλο και προετοιμάζει, ευχάριστα, για τα περιεχόμενα.
          Τα θέματα των ιστοριών ποικίλα, σύγχρονα, ορισμένα, βέβαια, διαδραματίζονται κάποιες δεκαετίες πίσω στην ελληνική ύπαιθρο, απίστευτα, όμως, επίκαιρα, διατηρώντας αμείωτο το ενδιαφέρον. Πρόκειται για ιστορίες είτε αληθινές, είτε φανταστικές, είτε με ένα συνδυασμό της πραγματικότητας και της μυθοπλασίας. Οι πρωταγωνιστές απλοί καθημερινοί άνθρωποι της διπλανής πόρτας, τους οποίους συναντάμε στις κοινωνικές μας συναναστροφές, αναφέρω ενδεικτικά η κυρά-Μαριγώ, η Κατίγκω, η Φρόσω, ο μπάρμπα-Θανάσης, ο Τζίμης, η θεια- Αγγέλω, ο Χρήστος, η Μαρία, η Σπυριδούλα και πολλοί ακόμη. Αντίστοιχες και οι ιδιότητές τους, η γειτόνισσα, η γιαγιά, ο ιδιοκτήτης καφενείου, η κόρη, η πεθερά, η μάνα, η τραγουδίστρια στο πανηγύρι, η αδελφή και πόσες ακόμη. Ουσιαστικά, αποθησαυρίζεται ένα μικρό σύνολο προσώπων και γεγονότων, το οποίο αντικατοπτρίζει, άριστα, πτυχές της σύγχρονης νεοελληνικής κοινωνίας.
          Έτσι, εκτός από την ψυχαγωγία και το γέλιο, το βιβλίο βρίθει κοινωνικών προβληματισμών και πολυάριθμων πολύτιμων λαογραφικών στοιχείων τόσο της υλικής όσο και της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Επιπλέον, σε όλες τις ιστορίες, ο συγγραφέας έχει ενσωματώσει ένα παιχνίδι ανάμεσα στην πραγματικότητα και την αληθοφάνεια, το οποίο καλείται να αποκρυπτογραφήσει ο αναγνώστης. Οι σύντομες αλλά ακριβείς και μεστές περιγραφές τονίζουν και υπογραμμίζουν τα λαογραφικά στοιχεία, ενώ η εξαιρετική ηθογράφηση των πολυάριθμων ηρώων αντίστοιχα τον κοινωνικό προβληματισμό. Επιπρόσθετα, λόγω του μεγάλου αριθμού των ιστοριών και κατ’ επέκταση και των δρώντων προσώπων, όπως και της ποικιλίας στη θεματολογία, διατηρείται, σε όλο το βιβλίο, το συναίσθημα της έκπληξης, κρατώντας αμείωτο το ενδιαφέρον.
          Στη συνέχεια και αναφορικά με τις γλωσσικές επιλογές του Νίκου Παπακωνσταντόπουλου,  το απλό, όχι όμως απλοϊκό, ύφος, με διάφορες εναλλαγές ανάμεσα σε έναν τόνο άλλοτε διδακτικό, επαινετικό, άλλοτε ειρωνικό, κοροϊδευτικό, άλλοτε εξομολογητικό, άλλοτε εριστικό κ.τ.λ., δημιουργεί ένα κλίμα οικειότητας στον αναγνώστη και τον προδιαθέτει ευχάριστα. Η χρήση όλων των χρόνων και των εγκλίσεων, όπως και των ρηματικών προσώπων, με το α΄ και το β΄ ενικό να κυριαρχούν στους πολυάριθμους διαλόγους, εντείνοντας τον εξομολογητικό τόνο και προσφέροντας αμεσότητα και δυνατότητα ταύτισης με τα δρώντα πρόσωπα, η συστηματική και εκτεταμένη χρήση επιθέτων και επιρρημάτων και η πλούσια στίξη, με τα θαυμαστικά, τα αποσιωπητικά, τα ερωτηματικά και τα εισαγωγικά να πρωταγωνιστούν, διατρέχουν και διανθίζουν, αρμονικά, τα κείμενα, αποδεικνύοντας την εμπειρία και τη σωστή χρήση της γλώσσας από τον συγγραφέα και διαμορφώνοντας, παράλληλα, μία άρτια και ποιοτική λογοτεχνική αισθητική. σ. 148
          Οι αφηγηματικοί τρόποι επικεντρώνονται στην αφήγηση, τον διάλογο και τις περιγραφές, συντελώντας στην ορθή και ισορροπημένη προώθηση της πλοκής, συνδυασμένης, όμως, με ζωντάνια και θεατρικότητα. Γενικά, κάθε ιστορία εξελίσσεται γρήγορα, με τον χρόνο να κινείται γραμμικά, με ελάχιστες αλλά απαραίτητες αναδρομές και αντίστοιχα τις απαιτούμενες λεπτομέρειες, ώστε να ψυχαγωγεί και να μην κουράζει, επιτυγχάνοντας, άψογα, τον στόχο του συγγραφέα.
          Συνολικά, οι «Εύθυμες ιστορίες της καθημερινής ζωής», το τελευταίο δηλαδή λογοτεχνικό δημιούργημα του Νίκου Παπακωνσταντόπουλου, μπορεί να χαρακτηριστεί ως ένα ενδιαφέρον ευχάριστο βιβλίο, το οποίο, μέσα από την ψυχαγωγία και το γέλιο, στηλιτεύει πρόσωπα και καταστάσεις και βοηθάει τον αναγνώστη να ταξιδέψει, να ταυτιστεί, να χαλαρώσει, να διασκεδάσει, να προβληματιστεί και να αφεθεί στην απόλαυση ενός άρτιου λογοτεχνικού πονήματος.
          Αφού ευχαριστήσω, για μία ακόμη φορά, τον αδελφικό μου φίλο Νίκο Παπακωνσταντόπουλο για την τιμή να βρεθώ απόψε μαζί σας και με την εξαιρετική αυτή σύνθεση στο πάνελ και να μιλήσω για το νέο του βιβλίο, του εύχομαι να είναι πάντοτε δημιουργικός και σύντομα να ανταμώσουμε και πάλι, παρουσιάζοντας ένα ακόμη πνευματικό του τέκνο!
 
                                                                                                 Κωνσταντίνα Ζήδρου
                                                                                                     Αρχαιολόγος
 
     Αγαπημένη μου αδελφική φίλη, Ντίνα, το ευχαριστώ μου είναι πολύ λίγο να εκφράσει την πληρότητα της ψυχής μου από την ομιλία σου! Σε συντροφεύουν πάντα ο σεβασμός μου, η εκτίμησή μου, ο θαυμασμός μου!
     Δεν ισχύει κάτι λιγότερο και για εσένα, αγαπημένη μου αδελφική φίλη Μαρία Βλάχου, που και οι δυο με «στολίσατε» με τις αναφορές της αγάπης σας!
 
Νίκος Χρ.Παπακωνσταντόπουλος, 23.9.2025

Πέμπτη 18 Σεπτεμβρίου 2025

Το ταξίδι


                                                    Ξεκίνησες μόνη σου για κείνο τ' ονειρεμένο ταξίδι,
                                               χωρίς κανένα εμπόδιο. 
                                               ...Μόνο που είχαμε πει μαζί να το πάμε...

Ν.Π., 18.9.2025

Τρίτη 2 Σεπτεμβρίου 2025

ΔΙΓΛΩΣΣΗ ΑΝΟΙΧΤΗ ΕΥΧΡΙΣΤΗΡΙΑ ΕΠΙΣΤΟΛΗ [ΕΛΛΗΝΙΚΑ – ΣΕΡΒΙΚΑ (СРБИЈА)]


Των:

-  Παρασκευής (Βούλας) Μέμου
-  Νικολάου Παπακωνσταντόπουλου
-  Ελένης Γάλλιου – Παπακωνσταντοπούλου
-  Εύφης Χατζούλη
 
Προς:
-  Το Φεστιβάλ «ΟΡΦΕΑΣ ΤΟΥ ΔΟΥΝΑΒΗ»
-  Την πρόεδρο Slavica Pejovic
-  Τον κ. Dragan Radosavljevic και όλη την ομάδα-σωματείο Φίλων του Βιβλίου Klub ljubitelja knjige MAJDAN
-  Την φίλη γειτονική χώρα Σερβία
 
Πολύ αγαπητοί μας αδελφικοί φίλοι, Κυρία Slavica Pejovic και Κύριε Dragan Radosavljevic,
     στο πρόσωπό σας ευχαριστούμε θερμά για την άκρως τιμητική πρόσκληση, την υποδοχή και την υπερ-Αβραμιαία φιλοξενία όλο το πενθήμερο 22-26 Αυγούστου 2025 στο Παγκόσμιο Φεστιβάλ Ποίησης «ΟΡΦΕΑΣ ΤΟΥ ΔΟΥΝΑΒΗ 2025» και όλη τη φίλη χώρα Σερβία.
     Η αγάπη με την οποία πάντα μας περιβάλλετε, τόσο ως προσωπικούς φίλους σας, όσο και ως Ελληνική αντιπροσωπεία ποιητών, είναι αμοιβαία και, βεβαίως, αντανακλούν και αντικατοπτρίζουν την ιστορική πραγματική φιλία που συνδέει τις γειτονικές μας χώρες.
     Επίσης, σας ευχαριστούμε πολύ για τις ξεναγήσεις σε πόλεις της χώρας σας, την ημερήσια εκδρομή και ξενάγηση στο Βελιγράδι, τις επισκέψεις σε αρχαιολογικούς χώρους και ιστορικά μνημεία και θρησκευτικά προσκυνήματα.
     Eκ μέρους της Ελληνικής αποστολής, η Βούλα Μέμου προσέφερε στη πρόεδρο Slavica Pejovic ένα υπέροχο κάδρο-φωτιστικό (τύπου «πορτατίφ») με την Ακρόπολη. Η Παίρνοντάς το η πρόεδρος από τα χέρια της Βούλας, έσκυβε και το φίλησε με μεγάλη ευλάβεια, αποδίδοντας τον ασπασμό στο παγκοσμίως γνωστό και σεβαστό αυτό μνημείο της Ελλάδας, κατασυγκινώντας μας όλους και αποσπώντας καταιγισμό χειροκροτημάτων!
     Σας χαιρετίσαμε (δεν σας αποχαιρετίσαμε) αναχωρώντας για την Ελλάδα, με φυλαγμένες στο καλύτερο σημείο της ψυχής μας πάρα πολύ όμορφες αναμνήσεις, πλημμυρισμένη την καρδιά μας από αγάπη και απέραντη ευγνωμοσύνη!
 
Η Ελληνική ομάδα και πάντα με τα πιο αληθινά αισθήματα,
Παρασκευή (Βούλα) Μέμου
Νικόλαος (Νίκος) Παπακωνσταντόπουλος
Ελένη Γάλλιου – Παπακωνσταντοπούλου
Εύφη Χατζούλη
 
--------------------------------------------------------
 
ДВОЈЕЗИЧНО ОТВОРЕНО ПИСМО ЧЕСТИТКЕ [ГРЧКИ – СРПСКИ (СРБИЈА)]
Од:
- Параскеви (Воула) Мемо
- Николаос Папаконстантопулос
- Елени Галиу – Папаконстантопулос
- Еуфис Хацули
 
До:
- Фестивала „ОРФЕЈ НА ДУНАВУ“
- Председнице Славице Пејовић
- Господина Драгана Радосављевића и целокупне групе-удружења Клуба љубитеља књиге МАЈДАН
- Пријатељске суседне земље Србије
 
     Наши драги братски пријатељи, госпођа Slavica Pejovic и господин Dragan Radosavljevic,
     Желимо да изразимо нашу срдачну захвалност на изузетно почасном позиву, добродошлици и супер-Абрахамовом гостопримству током пет дана свих пет дана од 22. до 26. августа 2025 Светског фестивала поезије „ОРФЕЈ СА ДУНАВА 2025“ и целој пријатељској земљи Србији.Љубав којом нас увек окружујете, како као своје личне пријатеље, тако и као грчку делегацију песника, је обострана и, наравно, одражава и одражава историјско, стварно пријатељство које повезује наше суседне земље.
     Такође вам се најлепше захваљујемо на вођеним турама по градовима у вашој земљи, једнодневном излету и обиласку Београда, посетама археолошким локалитетима и историјским и верским ходочашћима.
     У име грчке делегације, Вула Мему је председници Славици Пејовић поклонио величанствену лампу (типа „портатиф“) са Акропољем. Узевши је из Вулиних руку, председник се сагнуо и пољубио је са великим поштовањем, одајући почаст овом светски познатом и поштованом споменику Грчке, дирнуло нас је све и изазвало буран аплауз!
     Поздравили смо вас (не опростили се) када смо полазили за Грчку, са прелепим успоменама које чувамо у најбољем делу наших душа, са срцима испуњеним љубављу и неизмерном захвалношћу!

Το δώρο της Βούλας Μέμου (Ελληνικής αποστολής) στην κ. Slavica Pejovic
Поклон Вула Мему (грчка мисија) госпођи Slavica Pejovic


Грчки тим и увек са најискренијим осећањима,
Параскевис (Воула) Мемоу
Николас (Никос) Папаконстантопулос
Елени Галлиоу – Папаконстантопоулоу
Ефи Хатзоули

Τετάρτη 20 Αυγούστου 2025

Ύβρεις και βλασφημίες: Χαρακτηριστικά της «εθνικής μας κουλτούρας»; (Άρθρο)

«[…]οι δε παραπορευόμενοι εβλασφήμουν Αυτόν, κινούντες τας κεφάλας αυτών[…]»
(Ευαγγέλιο Ματθαίου, ΚΒ΄ 39)


     Συχνά ακούμε «απλές» αλλά και ακατονόμαστες βλασφημίες, που μας κάνουν κι ανατριχιάζουμε από αποτροπιασμό και δέος. Βλασφημίες πολύ βαριές «για το τίποτα» ορισμένες φορές προς το συνάνθρωπο, το γείτονα το συγγενή, την/τον σύντροφό μας, τα παιδιά μας! Και, βέβαια, προς τον ίδιο το Θεό που πιστεύουμε και μάλιστα από τις πιο «συνηθισμένες». Για ό,τι μας φταίει, για ό,τι μας ενοχλεί από το πλέον ελάχιστο έως το πλέον σοβαρό, κάποιοι «έχουν τη βλαστήμια προσφάι», όπως συνηθίζουμε να λέμε για τους αμετανόητους για την πολύ εύκολη τη «χρήση» της. Αναμφισβήτητα δηλώνει έλλειψη πολιτισμού, ευγένειας, χαμηλό ή και ανύπαρκτο επίπεδο παιδείας, ίσως και χαμηλή νοημοσύνη. Προφανώς θα απέφευγε κάποιος να βρίσει, τον «αντίπαλό» του, αν και το λεξιλόγιό ήταν τέτοιο, που να μπορούσε να επιχειρηματολογήσει στις διαφορές τους.
     «Τρόπος ζωής» για ορισμένους, θα έλεγε κανείς. Μια χαρακτηριστική ατάκα από θεατρική παράσταση στο Δελφινάριο το 1981, δίνει το «στίγμα»: Ο Γιώργος Κωνσταντίνου σατίριζε το θέμα, σε ρόλο «Θεού»: «Σώσε με, Θεέ μου, από τον απρόσεκτο οδηγό που πήγε να πέσει επάνω μου! Και μόλις περάσει ο κίνδυνος, το Θεό σου, πούστη»! Και εδώ είναι η αδικία: «άλλος μας φταίει και άλλον βλαστημάμε», τα χαρακτηριασικά λόγια του μακαριστού πρώτου μητροπολίτη Νικαίας Γεωργίου Παυλίδη (1916-1990).
    Ίσως οι πιο εύκολες βλασφημίες και ύβρεις να εκτοξεύονται μεταξύ οδηγών αυτοκινήτων που εμπλέκονται σε ατύχημα. Ακόμα πιο εύκολες(!) είναι μεταξύ αυτών που «παρά λίγο» να εμπλακούν και το απέφυγαν την τελευταία στιγμή! Εκεί ακούγονται τα «εξ αμάξης», αφού στο ατύχημα κυριαρχεί και ο αιφνιδιασμός και ο φόβος και μπορεί τα λόγια να μην βγαίνουν με την ίδια ευκολία.
     Καταγεγραμμένη «μεγαλοπρεπώς» στο διαδίκτυο και η εύκολη βλασφημία του Θείου, δευτερόλεπτα πριν τη στιγμή του σεισμού του Αιγίου (1995), που ένας εκ των δύο «πρωταγωνιστών» του επεισοδίου «κατεβάζει» με μεγάλη άνεση «Παναγίες» και με την εκδήλωσή του επικαλείται τη βοήθειά Της! (Δείτε το επεισόδιο εδώ: ΕΔΩ).
     «Εθνικό προϊόν» και χωρίς κανένα κόστος οι εύκολες και ακατονόμαστες ύβρεις, που αρχίζουν και από πολύ ψηλά, από «το ναό της δημοκρατίας», μεταξύ «εθνοπατέρων», με υποτιθέμενη υψηλού επιπέδου παιδεία που «αποτελούν πρότυπα». Στο «κάδρο» και κάθε βωμολοχία, με πιο εύκολη το «άντε γ…», όπως και η ομωνυμία, η πλέον γνωστή και εύχρηστη ύβρις από μικρούς και μεγάλους αμφοτέρων των φύλων, η λέξη «μαλάκας». Όχι σπάνια ακούμε συνομιλίες, χωρίς καθόλου να χρησιμοποιούν τα βαπτιστικά τους ονόματα, παρά μόνο το «ρε, μαλάκα», που, αν υποτεθεί ότι το «ρε» είναι προσφώνηση που δηλώνει οικειότητα (ρε φίλε), όταν λέγεται με θυμό αποτελεί και διπλή ύβρη, αφού είναι η δεύτερη συλλαβή/συντομογραφία της λέξης «μωρέ» (μωρός=ανόητος, βλάκας, καθυστερημένος). 
     Να θυμίσουμε εδώ και το ελάχιστα ενεργοποιούμενο άρθρο 361 του ποινικού κώδικα, §1: Όποιος, εκτός από τις περιπτώσεις της δυσφήμησης, όποιος προσβάλλει την τιμή άλλου με λόγο ή με έργο ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο, τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους ή με χρηματική ποινή. Η χρηματική ποινή μπορεί να επιβληθεί και μαζί με την ποινή της φυλάκισης. §2:  Όταν η προσβολή της τιμής δεν είναι ιδιαίτερα βαριά, αν ληφθούν υπόψη οι περιστάσεις και το πρόσωπο του ατόμου που προσβλήθηκε, ο υπαίτιος τιμωρείται με κράτηση ή με πρόστιμο.
     Σχεδόν ποτέ δεν εκτοξεύονται προς ανωτέρους, αφού εκεί το κόστος σίγουρα θα είναι μεγάλο. Μόνο προς ίσους ή κατωτέρους, που μπορούμε και τους «ελέγχουμε». Σε ανωτέρους, μόνο «από μέσα μας» ή αν δεν είναι παρόντες! Δέκτης βλασφημίας και ύβρεως μπορεί να είναι κι ένας σωματικός ψυχικός πόνος, ως μέσο αντίδρασης, αντίστασης και αντοχής.
     Πολλά τα ερωτήματα για το θέμα και, ίσως, τα επικρατέστερα δεν βρίσκουν απάντηση. Γιατί απαξιώνουμε και προσβάλλουμε τόσο εύκολα, ακόμα και ότι πολύτιμο έχουμε; Γιατί τόσο χαμηλού επιπέδου η παιδία μας;  Δεν έχουμε καταλάβει ότι έτσι τον δικό μας προσωπικό πολιτισμό επιδεικνύουμε;
-------------------------------------------
Εικόνα ανάρτησης:  https://www.in.gr/2022/04/24/stories/iisous-poios-itan-o-logginos-o-romaios-stratiotis-pou-karfose-ti-logxi-tou-ta-pleyra-tou-xristou/
 
Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 20.8.2025

Παρασκευή 8 Αυγούστου 2025

«Έρχεται ο φούρνος»!


     Ο γνωστός ήχος του κορναρίσματος ακούστηκε πίσω από τη στροφή, πριν ακόμα φανεί το αυτοκίνητο. «Έρχεται ο φούρνος!», είπαν μαζί τρεις από τις πέντε νοικοκυρές που περίμεναν στην πλατεία του μικρού χωριού…
     Τα χωριά μας σιγά σιγά ερημώνουν. Οι λίγοι κάτοικοί τους είναι στην μεγάλη τους πλειοψηφία υπερήλικες. Μόχθησαν πολύ στη ζωή τους και τώρα ως απόμαχοι αρκούνται σε μικρές απολαύσεις, αν κι αυτές είναι εφικτές, από τις πολλές ανημπόριες τους. Στο ενεργητικό τους στην ακμή της ζωής τους ανήκει κάθε χειρωνακτική εργασία των χωριών μας «από το χάραμα ως το νύχτωμα» για την επιβίωση και κάθε φροντίδα των μελών της οικογένειάς τους, με ελάχιστη ή καθόλου ποιότητα ζωής. Σ’ όλο αυτό το «ενεργητικό» και το πολύτιμο στάρι, και νωρίτερα το καλαμπόκι, που τους έδιναν κι έδιναν σε όλους μας το «στημόνι» της ζωής, το ψωμί. Όλος ο αγώνας δικός τους, από το Α ως το Ω: Από τη φύλαξη του σπόρου της προηγούμενης χρονιάς, τη σπορά, το ξεχορτάριασμα στο χωράφι, το πότισμα, μέχρι την ωρίμανση και το θέρο. Μα δεν σταμάταγε εκεί ο αγώνας τους για τον επιούσιον άρτον. Μετά το θέρο το αλώνισμα, το άλεσμα στο μύλο, το καλό φύλαγμα στο αλεύρι μακριά από υγρασία και ζωύφια, το ζύμωμα και τέλος το ψήσιμο του ψωμιού στον παραδοσιακό σπιτικό ξυλόφουρνο.
     Μοσχοβολούσε παράδεισο το σπίτι, σαν άνοιγε ο ξυλόφουρνος κι έβγαιναν τα καρβέλια! Πόσο εύστοχος ο Γεώργιος Δροσίνης στο ποίημα του «το ψωμί»:
                           Καλόδεχτο το φόρτωμα, που θα ΄ρθει από το μύλο,
                           πρωτόσταλτο, πρωτάλεστο, πρώτη χαρά της σκάφης.
                           Ζυμώνουν τ’ ανασκουμπωτά της πρωτονύφης χέρια
                           και πλάθουν τα πρωτόπλαστα ψωμιά με τις παλάμες
                           μες στην καλοπελεκητή πινακωτή, προικιό της.
                          Το φούρνο καίει τεχνίτισσα, στο φούρνο η γριά κυρούλα,
                          ξανανιωμένη, αφήνοντας τη συντροφιά της ρόκας.
                          Ω! βραδινό συμμάζεμα στο σπιτικό κατώφλι,
                          καρτέρεμα ανυπόμονο του πυρωμένου φούρνου!
                          Κι ω μέθυσμα απ’ τη μυρωδιά πρώτου ψωμιού, που αχνίζει,
                          κομμένο από το γέροντα παππού, χωρίς μαχαίρι,
                          και μοιρασμένο στα παιδιά, στις νύφες και στ’ αγγόνια!
                          Και συ, θυσία των ταπεινών στη θεία την καλοσύνη,
                          σημαδεμένο ανάμεσα με του σταυρού τη βούλα,
                          καλοπλασμένο πρόσφορο, της εκκλησιάς μεράδι,
                          που θα κοπείς την Κυριακή μες στ’ αργυρό αρτοφόρι
                          και στ’ άγιο δισκοπότηρο με το κρασί θα σμίξεις!
    Στο παρελθόν όλα αυτά, που αν και τόσο κοντινό, μοιάζει αφάνταστα μακρινό σε όσους δεν το γνώρισαν! Ελάχιστες είναι ακόμα οι νέες νοικοκυρές που κρατούν «σφιχτά στα χέρια τους» την παράδοση και ζυμώνουν και φουρνίζουν όπως και τότε, άσχετα αν σήμερα το αλεύρι είναι του εμπορίου. Τα χέρια έχουν λείψει από την ύπαιθρο, πολλά χωράφια εγκαταλήφθηκαν και χορτάριασαν και γέμισαν αγκάθια και δέντρα. Χαριστική βολή και η τεχνολογία, που η ηλεκτρική κουζίνα εξοστράκισε τον παραδοσιακό σπιτικό ξυλόφουρνο.
     Απόμαχοι, λοιπόν, οι κάτοικοι των χωριών μας και ευτυχώς που η διανομή κατ’ οίκον του πολύτιμου ψωμιού από κάποιους φούρνους μεγαλύτερων χωριών και κωμοπόλεων, τους εξασφαλίζει το ψωμάκι. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα της καλοκάγαθης, πρόθυμης, χαμογελαστής, δραστήριας, πρόσχαρης, και βέβαια οικογενειάρχη Νικολέτας, που «οργώνει» καθημερινά συνοικίες και χωριά στον τόπο της, να μοιράσει το ψωμί του φούρνου της στους συγχωριανούς της και όχι μόνο! Και δεν μοιράζει μόνο το ψωμί. Μοιράζει και ζωντάνια με τα νιάτα της και τη δροσιά της! Δεν είναι μόνο εκείνοι κι εκείνες οι νοικοκυρές που την περιμένουν στην πλατεία. Είναι ακόμα περισσότεροι αυτοί μου με κινητικά προβλήματα βγαίνουν μόνο μέχρι την αυλή τους κι εκεί με δυσκολίες. Η Νικολέτα περνάει και από σπίτι σε σπίτι, με τη ζεστή «καλημέρα» και το αειθαλές χαμόγελό της να τους το δώσει στο χέρι! Κι αν κάτσει να υπολογίσει κανείς ποιο είναι το οικονομικό της κέρδος από την καθημερινή της αυτή εξόρμηση, μπορεί εύκολα να βγάλει το συμπέρασμά του. Σίγουρα, όμως, το ηθικό της κέρδος της γίνεται πολύ μεγαλύτερο, με τη ζεστή ανταπόδοση της καλημέρας των ανθρώπων και το δικό τους από καρδιάς χαμόγελο! Με πόση λαχτάρα την περιμένουν και βλέποντάς την «βλέπουν κι ένα άνθρωπο»! Αναμφισβήτητα αυτή η κοινωνική επαφή είναι η και καλύτερη αμοιβή της Νικολέτας!
     Δικαιωματικά αφιερωμένο, λοιπόν, στην αξιαγάπητη Νικολέτα, όπως και σε κάθε άλλη «Νικολέτα» της πατρίδας μας το σύντομο και ταπεινό αυτό άρθρο, που εκτός από ψωμί κι άλλα αρτοσκευάσματα, δίνουν και ζωή σ’ εκείνους που μας έχουν δώσει πολλά!
 
Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 8.8.2025

Πέμπτη 7 Αυγούστου 2025

«Ο ευτυχισμένος πρίγκηπας»: Μια πολύ επιτυχημένη παιδική θεατρική παράσταση στο Γυμνότοπο Πρέβεζας!


     Μια ακόμα επίπονη, θαυμαστή και αξιέπαινη προσπάθεια στέφθηκε με μεγάλη επιτυχία, σ’ ένα πανέμορφο χωριό: Το Γυμνότοπο Πρέβεζας. Πρόκειται για το έργο «ευτυχισμένος πρίγκιπας», του Όσκαρ Ουάιλντ, με πρωταγωνιστές παιδιά!
     Για έκτη συνεχή χρονιά η καταξιωμένη εκπαιδευτικός προσχολικής αγωγής, η κυρία Ευφροσύνη Κολιού-Τατσιώνα και μια μεγάλη ομάδα μικρών ηθοποιών θαυματούργησαν! Όπως κάθε καλοκαίρι η κυρία Κολιού-Τατσιώνα, «μαζεύει» τα παιδιά-μόνιμους κατοίκους και μαζί μ’ αυτά κι άλλα που κάνουν τις καλοκαιρινές διακοπές τους στο χωριό, τους αναθέτει ρόλους και τα διδάσκει θέατρο! Όλα γίνονται στα πλαίσια των εκδηλώσεων του Πολιτιστικού Συλλόγου Γυμνοτόπου «ΠΑΤΕΡ ΚΟΣΜΑΣ». Έτσι κι εφέτος, το βράδυ της 6ης Αυγούστου το προαύλιο του σχολείου του χωριού γέμισε φώτα, σκηνικά, παιδικές φωνούλες, θεατρικά κοστούμια, κεράσματα κι ένα πολύ μεγάλο αριθμό θεατών!
     Ο ενθουσιασμός ζωγραφίζονταν στα πρόσωπα όλων! Οι 150 καρέκλες που διέθετε ο Σύλλογος δεν έφταναν και κάπου άλλοι τόσοι όρθιοι θεατές από το χωριό και τα γύρω χωριά θαύμασαν και χειροκρότησαν την επιτυχία.  
     Ο Πρόεδρος του Συλλόγου, κ. Βασίλης Παπαβασιλείου εξήρε τόσο την προσφορά της καταξιωμένης εκπαιδευτικού, όσο και την προσπάθεια και την προσφορά και επιτυχία των παιδιών, που τα μικρότερα ήταν ηλικίας νηπιαγωγείου και τα μεγαλύτερα πρώτων τάξεων γυμνασίου.
     Η κ. Κολιού-Τατσιώνα τόνισε ότι «δεν έχει σημασία η επιτυχία, αλλά το ταξίδι», που όμως το «ταξίδι» ήταν η επιτυχία! Ευχαρίστησε παιδιά και γονείς για την αμιγώς εθελοντική αυτή προσφορά, υπογραμμίζοντας ότι αρκετοί μικροί ηθοποιοί διανύουν πολλά χιλιόμετρα για να βρίσκονται σε κάθε πρόβα!
     Είναι κάτι παραπάνω από βέβαιο ότι τα μηνύματα και τα διδάγματα του έργου, τα λαμβάνει το φιλοθεάμον κοινό του χωριού, πρωτίστως όμως τα λαμβάνουν τα παιδιά, που ενσαρκώνουν τους ρόλους. Αυτό είναι και το «υπ’ αριθμόν ένα» ζητούμενο.
     Τα πολύ προσεγμένα και με λεπτομέρεια σκηνικά ήταν έργο γονέων και παππούδων των παιδιών που έλαβαν μέρος, ενώ τα επίσης πολύ προσεγμένα κοστούμια επιμελήθηκε η ίδια η κυρία Κολιού-Τατσιώνα.
Χελιδονάκια στη στέγη, ετοιμάζονται για το ταξίδι τους!
Η αφίσα-πρόσκληση του Πολιτιστικού Συλλόγου Γυμνοτόπου ΠΑΤΕΡ ΚΟΣΜΑΣ

Λίγα λόγια για το έργο
 
     Πρόκειται για ένα θλιμμένο παραμύθι. Στο άγαλμα ενός πρίγκηπα βρήκε καταφύγιο ένα χελιδόνι, που είχε χάσει τον προσανατολισμό του και όλη την μεγάλη ομάδα των άλλων πουλιών που ξεκίνησαν για το ταξίδι της επιστροφής τους στην Αφρική, στο τέλος του καλοκαιριού. Όσο ζούσε ο πρίγκηπας του αγάλματος, δεν γνώρισε ποτέ θλίψη. Τη δυστυχία και τις κακουχίες των ανθρώπων τις γνώρισε όταν τον έκαναν άγαλμα στην πλατεία της πόλης του. Τότε ο πρίγκηπας ζωντάνεψε και ζήτησε από το χελιδόνι να μείνει μαζί του και να παίρνει ένα-ένα από τα ρουμπίνια, τα ζαφείρια, τα χρυσάφια και τ' άλλα πολύτιμα αντικείμενα της στολής του και να τα πηγαίνει σε φτωχούς και ανήμπορους ανθρώπους της πόλης που είχαν ανάγκη. Τελευταία του έδωσε και το χρυσό χιτώνα του να τον κόψει κομμάτια και να τον μοιράσει στους φτωχούς. Έτσι, έμεινε γυμνό το μολυβένιο του σώμα.
     Η προσφορά και του χελιδονιού και του αγάλματος είχαν μεγάλο κόστος. Το χελιδόνι πέθανε από το κρύο του χειμώνα, ενώ το άγαλμα απογυμνωμένο πλέον, έμοιαζε με ζητιάνο. Η θυσία τους δεν αναγνωρίστηκε από του ανθρώπους, που πέταξαν στα σκουπίδια το νεκρό χελιδόνι και κατέβασαν το γυμνό μολυβένιο άγαλμα.
     Πρόεδρε Βασίλη Παπαβασιλείου, Φρόσω, παιδιά, σας συγχαίρουμε θερμά και σας ευχαριστούμε!
 
Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος, 7.8.2025
(Σύντομο βιογραφικό σημείωμα, δείτε ΕΔΩ)