«Μεθ’ υπολήψεως κι ευγνωμοσύνης»! (*)

«ΤΙΜΗΣ ΕΝΕΚΕΝ»! 

     Αμέσως μετά τον αιφνιδιασμό που ένοιωσα, περίπου ένα χρόνο πριν, όταν η ιδιοκτήτρια του Λαογραφικού Μουσείου-Πύργου του Λεχουρίτη κ. Ελένη Πορετσάνου μού πρότεινε η φετινή πολιτιστική εκδήλωση στον ιστορικό αυτό χώρο να γίνει προς τιμή μου, αναλογιζόμουν πως κάτι τέτοιο θα είναι πολύ βαρύ για τους ώμους μου. Όμως, μια τόσο τιμητική πρόταση δεν έχεις δικαίωμα να την περιφρονήσεις, γιατί, αν μη τι άλλο, θα ήταν προσβολή προς τη μεγάλη αρχόντισσα, την κ. Ελένη Πορετσάνου.  

     Καθοριστικά στην αποδοχή της τιμητικής αυτής πρότασης συνέβαλε και ο οικείος χώρος του Λαογραφικού Μουσείου–Πύργου του Λεχουρίτη, αφού εκεί συμμετείχα ως ομιλητής σε προηγούμενες εκδηλώσεις, προς τιμήν των πολύ αγαπητών μου συμπατριωτών λογοτεχνών, κ.κ. Κωνσταντίνου Νικολόπουλου-Καμενιανίτη και Νίκου Σακελλαρόπουλου και το μοναδικό άγχος μου με διακατείχε όσο οι μέρες πλησίαζαν, ήταν η επιτυχία για τη διοργανώτρια και τον ιστορικό πύργο-μουσείο.

     Η τριακονταετής εμπειρία, όμως, της κ. Ελένης Πορετσάνου στη διοργάνωση και το συντονισμό τέτοιων εκδηλώσεων, δεν άφηνε περιθώριο αποτυχίας κι αυτό με όπλιζε με θάρρος. Η προσωπική μου συμβολή, αν μπορεί να θεωρηθεί συμβολή, ήταν οι προσωπικοί μου προσκεκλημένοι, που πραγματικά ανταποκρίθηκαν υπεράνω των προσδοκιών μου! Δυναμική παρουσία είχε και το χωριό μου, το Λειβάρτζι, με πολύ κόσμο και τους Προέδρους και Μέλη του Τοπικού Συμβουλίου και των Συλλόγων Αθήνας και Πάτρας. Δυναμική και η παρουσία από το χωριό της μητέρας μου, το Αγρίδι, που είναι κι αυτό χωριό μου, αφού πέραν των δεσμών αίματος, τα τρία γυμνασιακά χρόνια στο Σοπωτό φιλοξενήθηκα εκεί από την μεγαλύτερη αδελφή της μητέρας μου, την «θειά-Φώτω» και τον άντρα της του «μπάρμπα-Σωτήρη» Ασημακόπουλο. Δυναμική, βεβαίως, η παρουσία και άλλων χωριών, όπως των Καμενιάνων, του Σοπωτού, του Μανεσίου κ.ά.

     Αρκετοί ήταν οι προσκεκλημένοι και από την πλευρά της κ. Πορετσάνου και από τη δική μου, που διήνυσαν πολλές δεκάδες χιλιόμετρα για να έλθουν. Η αγάπη και τα δυνατά συναισθήματα έκδηλα στα πρόσωπα όλων! Ορισμένοι, μάλιστα, ήρθαν με τα δώρα τους!

Οι κ.κ. Παναγιώτης Φράγκος, Κωνσταντίνος Νικολόπουλος-Καμενιανίτης
και Κατερίνα Γεωργάτου βασικοί ομιλητές της εκδήλωσης
(Φωτογρ.: Λευτέρης Αβραμίδης, Ιωάννης Κακαβάς)

    
   Από τη στιγμή της έναρξης της εκδήλωσης με το καλωσόρισμα της οικοδέσποινας κ. Πορετσάνου, μέχρι και τη λήξη της, όλοι παρακολουθούσαν με μεγάλο ενδιαφέρον και χωρίς να ακούγεται ο παραμικρός ψίθυρος, που θα έλεγε κανείς ότι επρόκειτο για μυσταγωγία! Μεταξύ των σύντομων χαιρετισμών των επισήμων προσκεκλημένων και αυτός του Δημάρχου Καλαβρύτων κ. Γεωργίου Λαζουρά, που λόγω της μετάβασής του στην Κρήτη για τον εορτασμό της επετείου του ολοκαυτώματος των Ανωγείων, δεν μπόρεσε να παραστεί ο ίδιος και αναγνώστηκε από την κ. Ελένη Πορετσάνου. Οι βασικοί ομιλητές της εκδήλωσης κ.κ. Παναγιώτης Φράγκος, Πρόεδρος του Συλλόγου Λειβαρτζινών Αθήνας, και Κωνσταντίνος Νικολόπουλος-Καμενιανίτης, συμμαθητής μου στα γυμνασιακά θρανία, αδελφικός μου φίλος και πνευματικός μου συνοδοιπόρος, πραγματικά καθήλωσαν με το λόγο τους, όχι μόνο εμένα, αλλά και όλο το κοινό. Η επίσης βασική ομιλήτρια, δικηγόρος (και ανιψιά μου) κ. Κατερίνα Γεωργάτου, έκανε με τον τεκμηριωμένο λόγο της μια επιστημονική προσέγγιση στο επίσης αγαπημένο κομμάτι της συγγραφής μου, τη λαογραφία.

Οι προσκεκλημένοι κατέκλυσαν όλο το χώρο γύρω από τον Πύργο-Μουσείο!
(Φωτογρ.: Λευτέρης Αβραμίδης)

     Όπως ειπώθηκε από πολλά στόματα, ιδιαίτερο τόνο έδωσαν και οι απαγγελίες ποιημάτων μου από τις κόρες μου, τη Μαρίνα και την Αγγλική. Πολλές και καλές κριτικές έλαβε και μια μικρή έκπληξη που αφήσαμε για το τέλος, σε συνεργασία με την κ. Πορετσάνου και τον καταξιωμένο εκφραστή της δημοτικής παράδοσης κ. Γιώργη Δαλιάνη: Ενώ απήγγειλα το ποίημα μου «εικόνες από τη ζωή του τσοπάνη», ο Γ. Δαλάνης έπαιζε με τη φλογέρα του τον ποιμενικό σκοπό «ο σκάρος»!

Χαιρετισμός κ. Δημ. Βαρβιτσιώτη, Προέδρου της Παγκαλαβρυτινής Ενώσεως
(Φωτογρ.: Λευτέρης Αβραμίδης)

     Αμέσως μετά τη λήξη, οι χαιρετισμοί, οι ευχές, τα κολακευτικά σχόλια και τα τιμητικά λόγια για τη διοργανώτρια, την εκδήλωση και τον τιμώμενο περίσσευαν! Ορισμένοι δήλωναν ότι ρίγησαν από συγκίνηση και εν κατακλείδι ένα ακόμα πολύ σημαντικό πολιτιστικό γεγονός του καλοκαιριού στο γενέθλιο τόπο είχε στεφθεί με απόλυτη επιτυχία! 
     Τέλος, η Αβραμιαία φιλοξενία που είχε επιμεληθεί με πολλή τέχνη και μεράκι η οικοδέσποινα, επισφράγισε την εκδήλωση, όπως πάντα.  

Μεγάλο μου ευχαριστώ και από βήματος
(Φωτογρ.: Λευτέρης Αβραμίδης)

     Αφού εκφράσω τις θερμότερες των ευχαριστιών μου στην κ. Ελένη Πορετσάνου, σε όλους τους συντελεστές, τους ομιλητές και τους προσκεκλημένους και μέσα από το σύντομο αυτό άρθρο, παραθέτω ως επίλογο αποσπάσματα από την σύντομη ευχαριστήρια ομιλία μου που έκλεισε την εκδήλωση:

     «Απ’ όλα όσα έχουν ειπωθεί μέχρι σήμερα και απ’ όλα όσα θα ειπωθούν από σήμερα και μετά για την ελαχιστότατά μου, για ένα να είστε σίγουροι: Πως η ζεστασιά της αγάπης σας εδώ απόψε θα μείνει αμετακίνητη στο κεντρικότερο σημείο της καρδιάς μου!

……………….

     Μοναχική ενασχόληση το γράψιμο και κάποιες φορές αισθάνομαι «παρών-απών» από την οικογένειά μου. Θα μου επιτρέψετε να εκφράσω κι ένα δημόσιο ευχαριστώ στις μούσες μου, που με εμπνέουν με την αγάπη τους και την ομορφιά τους: τη σύζυγό μου Ελένη και τις κόρες μας Μαρίνα και Αγγελική. Τις ευχαριστώ για την κατανόησή τους για την ταυτόχρονη παρουσία «παρουσία-απουσία» μου.

……………….

     Απευθυνόμενος στην κ. Πορετσάνου:

     Συγκέντρωση πνευματικών και άλλων προσωπικοτήτων του τόπου μας εδώ σήμερα κι αυτό υπογραμμίζει πως στους δύσκολους καιρούς που μας ξημερώσανε, εκδηλώσεις όπως αυτή απόψε, είναι φάρος ελπίδας και προσανατολισμού..

……………….

     Παρακάλεσα τρία νέα παιδιά να έχουν ενεργό συμμετοχή στην αποψινή εκδήλωση: Τις κόρες μου που έκαναν τις απαγγελίες και την Κατερίνα. Δικό μας παιδί, Καλαβρυτινόπουλο και η Κατερίνα, ανιψιά μου, με ρίζες από το Αγρίδι Καλαβρύτων, της μεγάλης οικογένειας των «Πουρναραίων». Δεν θέλω να σταθείτε στο ότι είναι συγγενείς μου. Θέλω να σταθείτε στο ότι αποδέχθηκαν με προθυμία και ενθουσιασμό την πρότασή μου, κάτι που δείχνει πως οι νεότερες γενιές βαδίζουν στις ράγες των Αξιών».

=========================================

     (*) Τον τίτλο του άρθρου δανείστηκα από «κλείσιμο» επιστολής του αείμνηστου πατέρα μου, τον Ιούνιο του 1972. Ο «Έπαινός» μου στην πρώτη τάξη του γυμνασίου του Σοπωτού, συνοδευόταν από χρηματικό έπαθλο τετρακοσίων πενήντα (450) δραχμών - αξιόλογο ποσό για την εποχή του - από την οικογένεια Σοφιανοπούλου. Θέλοντας ο σχεδόν αγράμματος πατέρας μου να εκφράσει τις ευχαριστίες του στη μεγάλη αυτή οικογένεια του Σοπωτού, συμβουλεύθηκε το συγχωριανό μας μπάρμπα-Γιάννη Μυλωνά, εγγράμματο για την εποχή του (απόφοιτος Ελληνικού σχολείου), και έστειλε επιτολή, την οποία έκλεινε με τα λόγια του τίτλου του άρθρου και την υπογραφή του.

Με εκλεκτούς συντελεστές της εκδήλωσης και φίλους 

Όταν μια μεγάλη στιγμή περιστοιχίζεται από την οικογένειά σου, γίνεται μεγαλύτερη!

                                                    Νίκος Χρ. Παπακωνσταντόπουλος

                                                                      20 Αυγ. 2017

Λίγα λόγια για τον ιστορικό Πύργο του Λεχουρίτη

(Πηγή: http://www.kalavrytanews.com/?m=1 )

«[…]Ντουφέκια ήταν στους τοίχους του δαφνοστεφανωμένα και στις αυλές, στις σάλες του σκιές του Εικοσιένα. Σακούλια μπαρουτόβολα κρέμονταν σε καρφιά και λάφυρα απ’` τον Δράμαλη, πιστόλες και σπαθιά[…]». (Προσωπικές αναμνήσεις του Χρήστου και του Γιώργη Πορετσάνου,- τον Πύργο αγόρασε ο πατέρας τους Ανδρέας, το 1905).

     Ο ιστορικός Πύργος του Λεχουρίτη κτίστηκε, αρχικώς ο μισός, το 1740 έως το 1760, όταν διορίστηκε ο Αναγνώστης Λεχουρίτης άρχοντας των τριάντα δύο χωριών της Ερυμάνθειας περιοχής. Και ο άλλος μισός το 1785 έως το 1790, όταν πάλι διορίστηκε άρχοντας ο εγγονός του Αναγνώστης, αγωνιστής του 1821 μαζί με τους τέσσερις γιους του.

     Ο Πύργος είχε υπόγεια κρυφή διάβαση προς το τότε παράρτημά του – σημερινό σπίτι του Ν. Σακελλαρόπουλου (η διάβαση διακρίνεται και σήμερα). Ο Πύργος γνώρισε μεγάλες δόξες, φιλοξένησε στις σάλες του μεγάλες μορφές του Εικοσιένα, καθώς και τον Τούρκο διοικητή των Καλαβρύτων ως αιχμάλωτο. Το μεγάλο αυτό εθνικό μνημείο επισκέφθηκαν το 1840 προς τα μέσα της Άνοιξης ο Όθωνας και η Αμαλία, πρώτοι Βασιλείς της Ελλάδος, για να τιμήσουν και να γνωρίσουν από κοντά τον καπετάν Γιώργη Λεχουρίτη.

      Ο Πύργος έμεινε σφαλισμένος μετά την επιδημία του 1854 για πολλά χρόνια, έως ότου πουλήθηκε από τον γιο του καπετάν Γιώργη Λεχουρίτη Γιάννο, δήμαρχο για πολλά χρόνια στην Κ. Αχαΐα, στον πατέρα του αειμνήστου Γ. Πορετσάνου, το έτος 1905. Το Λεχούρι οφείλει πολλά στον Γ. Πορετσάνο, διότι διέσωσε και κατέγραψε πολλά ιστορικά στοιχεία για το χωριό του το Λεχούρι, σε μερικά από τα οποία βασίζουμε σήμερα την έρευνά μας. Ο Πύργος ανακαινίστηκε εξ ολοκλήρου το 1990, σε δε τμήμα αυτού λειτουργεί σήμερα Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο, ενώ κάθε χρόνο στον κήπο του δίδονται διαλέξεις από σημαντικούς πνευματικούς ανθρώπους και διοργανώνονται διάφορες πολιτιστικές εκδηλώσεις.

     Ο κύριος χώρος του μουσείου Παραδοσιακή κρεβατοκάμαρα Λαϊκά σκεύη, Εξαρτήματα αργαλειού, σίδερα και μηχανή της βασίλισσας Όλγας. Με πέτρες από τα αναθέματα των παλιών και νεότερων διχασμών μας: των ετών 431 π.Χ., 1825, 1916, 1936, 1946 κ.λπ., όπως επιγράφονται στην πλάκα του μνημείου. Το μνημείο, που είναι προσφορά του Γ. Πορετσάνου, απέσπασε βραβείο από τον Μιλτιάδη Έβερτ ως (τότε) Δήμαρχο Αθηναίων, το 1986, που είχε ανακηρυχθεί «παγκόσμιο έτος ειρήνης». Επί της πλάκας του ηρώου αναγράφονται τα ονόματα των πεσόντων κατά τους διάφορους πολέμους του Ελληνισμού.

    

     Υ.Γ.: Τα ανωτέρω ιστορικά στοιχεία ανήκουν στα αρχεία του Μουσείου «Πύργος Λεχουρίτη», του οποίου ιδιοκτήτρια είναι η κ. Ελένη Γ. Πορετσάνου. Είναι συγκεντρωμένα από τα ιστορικά ντοκουμέντα των Γ. Παπανδρέου, Ντουντούμη, επετηρίδων Καλαβρύτων, Γ. Πορετσάνου, από έρευνες στην Εθνική Βιβλιοθήκη Αθηνών κλπ.

     Κάθε χρόνο κατά τον μήνα Αύγουστο στο περιβάλλοντα χώρο του Μουσείου διοργανώνονται εξαιρετικές φιλολογικές βραδιές και εκδηλώσεις με καλεσμένους ανθρώπους του πνεύματος, συγγραφείς, ιστορικούς, μελετητές σε μια μυσταγωγία που τιμά τον τόπο και την ιστορία του.